Wyndham Halswelle

Wyndham Halswelle

Data i miejsce urodzenia	30 maja 1882 Londyn
Data i miejsce śmierci	31 marca 1915 Neuve-Chapelle
Dorobek medalowy
Reprezentacja  Wielka Brytania Igrzyska olimpijskie złoto Londyn 1908 lekkoatletyka (bieg na 400 m) Olimpiada Letnia 1906 srebro Ateny 1906 bieg na 400 m brąz Ateny 1906 bieg na 800 m
Multimedia w Wikimedia Commons

Wyndham Halswelle (ur. 30 maja 1882 w Londynie, zm. 31 marca 1915 w Neuve-Chapelle^[1]) – szkocki lekkoatleta, biegacz.

Wyndham Halswelle pochodził ze szkockiej rodziny, ale urodził się i wychował w Anglii. Jego ojciec, Keeley Halswelle był malarzem^[2]. Zajmował się lekkoatletyką podczas nauki w Charterhouse School. W 1901^[1] Halswelle wyjechał do Afryki Południowej, gdzie służył jako żołnierz lekkiej piechoty w wojnie burskiej. W 1904 wrócił do Londynu, zajął się trenowaniem biegów i szybko zaczął odnosić sukcesy^[2].

W 1906 roku był w składzie reprezentacji Wielkiej Brytanii na tzw. Olimpiadę Letnią w Atenach. Halswelle zdobył tam srebrny medal w biegu na dystansie 400 metrów i brązowy na 800 metrów^[1][2]. W odbywających się wkrótce potem lekkoatletycznych mistrzostwach Szkocji jednego tylko dnia wygrał zawody na 100, 220, 440 i 880 jardów. Ponadto w biegu na 300 jardów wynikiem 31,2 s ustanowił rekord świata^[2].

W 1908 roku na Olimpiadzie w Londynie doszło do incydentu w czasie defilady reprezentacji narodowych, gdy Amerykanie odmówili pochylenia sztandaru przed lożą królewską. Wywołany konflikt miał duży wpływ na zaostrzenie rywalizacji amerykańsko-brytyjskiej na Olimpiadzie, szczególnie w czasie finałowego biegu na dystansie 400 metrów^[2].

Halswelle dostał się do finału ustanawiając rekord olimpijski (48,4 s), a w samym finale rywalizował z trzema Amerykanami (Johnem Carpenterem, Williamem Robbinsem i Johnem Taylorem). W wyścigu prowadził Robbins, za nim biegli Halswelle i Carpenter. Na ostatnim odcinku Halswelle podjął próbę wyjścia na prowadzenie i w czasie próby minięcia Carpentera został przez tego ostatniego zablokowany prawym łokciem^[2]. Takie zachowanie było wówczas dozwolone w USA, jednak londyńskie igrzyska odbywały się wg przepisów brytyjskich, które zabraniały blokowania rywali. Sędziowie przerwali bieg i zerwali taśmę na linii mety^[3]. Zmierzony, pomimo przerwania wyścigu, czas prowadzącego Robbinsa wyniósł 47,8 s^[2].

Przerwanie wyścigu wywołało konflikt dyplomatyczny pomiędzy USA i Wielką Brytanią^[4]. Carpenter został zdyskwalifikowany, a wyścig miał być powtórzony po 2 dniach na bieżni z wyznaczonymi torami dla zawodników^[3]. Ponieważ w geście solidarności z biegu wycofali się pozostali dwaj Amerykanie, Halswelle przystąpił do finałowego biegu samotnie. Ukończył go z czasem 50,2 s^[2][3]. Jest to jedyny w historii igrzysk olimpijskich wyścig, w którym brała udział jedna osoba. Incydent przyczynił się jednak do zmiany przepisów, wprowadzono wówczas podział bieżni na odrębne tory^[4].

Po powrocie z olimpiady Halswelle wystąpił w pożegnalnych zawodach w Glasgow^[1] i zakończył karierę lekkoatletyczną^[1][2]. W 1914 roku w stopniu kapitana trafił razem z Royal Highland Fusiliers na front I wojny światowej we Francji. W marcu 1915 został raniony przez snajpera, ale po opatrzeniu ran kategorycznie zażądał powrotu do swojego oddziału. Kilka dni później znów został trafiony i zginął na miejscu. Oba trafienia były dziełem tego samego strzelca^[4].

W 2003 r. został wpisany do szkockiej sportowej galerii chwały. Royal Highland Fusiliers, corocznie funduje nagrodę im. Wyndhama Halswelle'a dla zwycięzcy mistrzostw Szkocji U-20 w biegu na 400 metrów^[4].

Halswelle jest jedynym Brytyjczykiem, który wywalczył indywidualnie zarówno złoty, jak i srebrny i brązowy medal olimpijski^[2].

źródło^[1]:

• 100 y – 10,2 s (1907)
• 100 m – 11,1 s (1906)
• 220 y – 23,0 s (1908)
• 440 y – 48,4 s (1908)
• 880 y – 1:59,4 s (1905)