Wspólnoty europejskie

Temat Wspólnoty europejskie jest od dawna przedmiotem zainteresowania i dyskusji. Od swoich początków do dnia dzisiejszego Wspólnoty europejskie odegrał znaczącą rolę w różnych aspektach społeczeństwa. Aby lepiej zrozumieć ten temat, konieczne jest zagłębienie się w jego historię, implikacje i wpływ w różnych kontekstach. W tym artykule zostaną omówione różne spojrzenia na Wspólnoty europejskie w celu zaoferowania kompleksowej wizji, która pozwoli czytelnikom uzyskać pełniejsze i wzbogacające zrozumienie tego tematu.

Wspólnoty europejskie – organizacje ponadnarodowe tworzące, od czasów traktatów rzymskich z 1957 roku do wejścia w życie w roku 2009 traktatu lizbońskiego, ramy instytucjonalne integrującej się Europy.

Historia

Powstanie EWWiS

Idea współpracy europejskiej zrodziła się bezpośrednio po II wojnie światowej we Francji, kiedy w trakcie odbudowy Europy ze zniszczeń zdano sobie sprawę, że aby zapobiec wybuchowi kolejnego konfliktu, należy powiązać ze sobą strategiczne gałęzie europejskich gospodarek i poddać je ponadnarodowej kontroli[1]. W słynnej deklaracji[2] z 9 maja 1950 francuski minister spraw zagranicznych Robert Schuman zaproponował francusko-niemieckie porozumienie oddające kontrolę nad produkcją węgla i stali (podstawowych gałęzi przemysłu tych dwóch krajów i źródło ich gospodarczej potęgi) Wysokiej Władzy (High Authority) i zarysował szkic organizacji, w której mogłyby uczestniczyć także pozostałe państwa europejskie.

Europejską Wspólnotę Węgla i Stali (EWWiS) powołało do życia w Paryżu w 1951 roku sześć państw: Francja, Niemcy, Włochy, Holandia, Belgia i Luksemburg[3].

Powstanie EWG i Euratom

Po pierwszych pozytywnych doświadczeniach funkcjonowania tej wspólnoty, pomimo obaw, by prób integracji gospodarczej nie spotkał ten sam los co Europejskiej Wspólnoty Obronnej, postanowiono pójść krok dalej i w czerwcu 1955 na konferencji w Messynie padły deklaracje kontynuacji procesów integracyjnych. W 1956 powstał komitet przygotowawczy pod przewodnictwem ministra spraw zagranicznych Belgii P. H. Spaaka, który 21 kwietnia 1956 przedstawił sześciu ministrom spraw zagranicznych państw członkowskich EWWiS dwa projekty utworzenia wspólnego rynku i wspólnoty energii atomowej zwane Raportem Spaaka. 25 marca 1957 podpisano w stolicy Włoch traktaty rzymskie, powołujące do życia[4] Europejską Wspólnotę Gospodarczą (EWG) oraz Europejską Wspólnotę Energii Atomowej (Euratom).

Stworzenie EWG i Euratomu miało na celu, jak czytamy w preambule traktatu, stworzenie fundamentów coraz bliższej unii narodów europejskich, zapewnienie postępu ekonomicznego i społecznego wspólnym eliminowaniem barier dzielących Europę oraz stałą poprawę warunków życia i pracy. Na mocy traktatu stworzono wspólny rynek, do którego miano dochodzić stopniowo przez 12 lat (art. 8). Zapowiedziano również znoszenie barier w swobodnym ruchu osób, usług i kapitału. Wprowadzono wspólną politykę rolną i transportową.

Powołano organy traktatowe: Komisję Europejską i Radę Ministrów (złożoną z przedstawicieli rządów narodowych). Istniejące już wcześniej Zgromadzenie i Trybunał Sprawiedliwości stały się wspólne dla Europejskiej Wspólnoty Węgla i Stali, EWG i Euratomu[5].

Państwo Data przystąpienia
 Belgia 25 marca 1957
 Włochy 25 marca 1957
 Luksemburg 25 marca 1957
 Francja 25 marca 1957
 Holandia 25 marca 1957
 RFN 25 marca 1957
 Dania 1 stycznia 1973
 Irlandia 1 stycznia 1973
 Wielka Brytania 1 stycznia 1973
 Grecja 1 stycznia 1981
 Portugalia 1 stycznia 1986
 Hiszpania 1 stycznia 1986

Późniejsze zmiany

W 1965 roku na mocy traktatu brukselskiego (zwanego traktatem fuzyjnym) utworzono jedną radę w miejsce trzech odrębnych (EWG, EWWiS i Euratom) i jedną komisję w miejsce Wysokiej Władzy EWWiS i dwóch oddzielnych komisji (EWG i Euratom)[4].

W 1992 traktat z Maastricht stworzył prawną możliwość integracji politycznej pierwszy raz od czasu nieudanej próby stworzenia Europejskiej Wspólnoty Politycznej w 1954 roku. Zmienił EWG w Unię Europejską opartą na trzech filarach, a wspólnoty stały się jednym z nich[6].

W 2007 traktat lizboński wprowadził reformy instytucjonalne i zniósł strukturę ustanowioną w traktacie z Maastricht[7].

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ Europejska Wspólnota Węgla i Stali , www.stosunkimiedzynarodowe.info .
  2. ↑ Deklaracja Schumana z 9 maja 1950 r. (wersja angielska). www.europa.eu. .
  3. ↑ Treaty establishing the European Coal and Steel Community , www.europa.eu .
  4. ↑ a b Traktat ustanawiający Europejską Wspólnotę Gospodarczą, traktat EWG – tekst pierwotny , www.europa.eu .
  5. ↑ Europejska Wspólnota Gospodarcza , www.stosunkimiedzynarodowe.info .
  6. ↑ Traktat z Maastricht o Unii Europejskiej , www.europa.eu .
  7. ↑ Traktat lizboński: kompleksowy przewodnik , www.europa.eu .

Bibliografia

Linki zewnętrzne