W tym artykule o Użyteczność (informatyka) przyjrzymy się różnym aspektom związanym z tym tak aktualnym dzisiaj tematem. W następnych kilku linijkach przeanalizujemy jego pochodzenie, ewolucję w czasie i wpływ na społeczeństwo. Przeanalizujemy także różne perspektywy i opinie na temat Użyteczność (informatyka), a także jego znaczenie w teraźniejszości i przyszłości. Celem tego artykułu jest przedstawienie przeglądu i pełnego przeglądu Użyteczność (informatyka), w celu umożliwienia czytelnikom głębszego zrozumienia tego tematu i jego implikacji w różnych obszarach.
Użyteczność (ang. usability) – własność produktów decydująca o ich jakości użytkowej. Pojęcie to odnoszone jest najczęściej do interaktywnych urządzeń, aplikacji oraz stron internetowych (jako web usability).
Norma ISO 9241 z 1998 definiuje użyteczność jako miarę wydajności, efektywności i satysfakcji użytkownika, z jaką dany produkt może być używany dla osiągnięcia danych celów przez danych użytkowników w danym kontekście[1].
Jakob Nielsen zdefiniował usability jako zbiór 5 elementów[2]:
Samo określenie „użyteczność” bywa używane wymiennie z user experience (UX), jednak w odróżnieniu od UX obejmuje ona tylko tę część kontaktu z produktem, dotyczącą bezpośredniego korzystania z niego[3].
Tłumaczenia niektórych pozycji anglojęzycznych używają w znaczeniu usability słowa „funkcjonalność”[4] Termin „użyteczność” wynika z chęci upodobnienia terminów polskich do angielskich, choć jest też tłumaczeniem innego angielskiego słowa utility[5]. „Funkcjonalność” bywa jednak rozumiana jako określenie ilości funkcji, opcji czy możliwości danego programu/strony WWW, a „użyteczność” jako łatwość korzystania z tychże funkcji.
Pojawiały się też propozycje tłumaczenia określenia usability jako używalność[5], co pozwoliłoby zarówno na zgodność z angielskim nazewnictwem, jak i zachowanie terminu zgodnego z polskim rozumieniem tego słowa.