Stowarzyszenie Metropolia Bydgoszcz

Stowarzyszenie Metropolia Bydgoszcz

Terytorium gmin członków Stowarzyszenia Metropolia Bydgoszcz
Państwo	Polska
Siedziba	ul. Jezuicka 1, 85-102 Bydgoszcz
Data założenia	2016
Rodzaj stowarzyszenia	stowarzyszenie
Profil działalności	stowarzyszenie gmin
Zasięg	Rzeczpospolita Polska
Prezes Zarządu	Rafał Bruski
Członkowie	20
Nr KRS	0000648197
Data rejestracji	23 listopada 2016
brak współrzędnych
Strona internetowa

Stowarzyszenie Metropolia Bydgoszcz – stowarzyszenie gmin obejmujące 18 gmin leżących w strefie oddziaływania aglomeracji Bydgoszczy.

Stowarzyszenie jest formą współpracy samorządów, będącą wstępem do budowy bydgoskiego związku metropolitalnego. Jego celem jest budowanie wspólnej tożsamości, wspieranie rozwoju społeczno-gospodarczego obszaru stowarzyszenia, jego promocja i dbanie o wspólne interesy zrzeszonych samorządów^[1].

9 października 2015 roku uchwalono ustawę o związkach metropolitalnych^[2], która stwarzała możliwość tworzenia takich związków przez największe polskie miasta wraz z okolicznymi samorządami^[1]. Kryteria ustawowe spełniało około 10 miast w Polsce w tym Bydgoszcz^[a]. Uchwały intencyjne wyrażające chęć współtworzenia związku metropolitalnego Metropolia Bydgoszcz podjęło 19 samorządów. Ustawa zakładała finansowanie tej formy współpracy z budżetu państwa (dla bydgoskiego obszaru metropolitalnego około 70-80 mln zł rocznie). Projekt przeszedł pomyślnie procedurę uchwałodawczą, został podpisany przez prezydenta Andrzeja Dudę i wszedł w życie 1 stycznia 2016, jednak nowo utworzony Rząd Beaty Szydło nie wydał do niej stosownych rozporządzeń^[3]. W kolejnej kadencji Sejmu 2015-2019 usunięto z obiegu prawnego tę ustawę, tworząc początkowo tylko jeden Górnośląski Związek Metropolitalny. W związku z tym prezydent Bydgoszczy Rafał Bruski zaproponował założenie stowarzyszenia, jako alternatywnej formy współpracy, dla zacieśniania relacji oraz dla budowania siły i potencjału regionu^[1]. Członkostwo w związku zaproponowano 20 gminom otaczającym Bydgoszcz. Rady 18 gmin wypowiedziały się pozytywnie, zaś dwie (Zławieś Wielka i Złotniki Kujawskie) odmówiły członkostwa. Tworząc Stowarzyszenie Metropolia Bydgoszcz wzorowano się na modelu poznańskim^[b][3].

15 września 2016 odbyło się w Bydgoszczy zebranie założycielskie, na którym przedstawiciele 19 miast i gmin oraz 2 powiatów, podjęli uchwałę o powołaniu Stowarzyszenia Metropolia Bydgoszcz^[1]. 23 listopada 2016 Stowarzyszenie wpisano do Krajowego Rejestru Sądowego, a od lutego 2017 roku zaczęło funkcjonować Biuro Stowarzyszenia. Cały obszar związku ma powierzchnię 3496 km² i zamieszkuje go 619 tys. osób. W roku 2019 ze stowarzyszenia wystąpiła gmina Sadki (powiat nakielski)^[4].

• Konieczność oddolnego stworzenia organizacji gmin żywotnie zainteresowanych rozwojem ośrodka metropolitarnego, bez zmuszania do współpracy z racji politycznych (jak to ma miejsce np. w przypadku aglomeracji bydgosko-toruńskiej).
• Połączenie potencjałów samorządów o wspólnych interesach daje wartość dodaną w postaci korzyści promocyjnych i wymiernych korzyści finansowych.
• Postępująca od 1995 roku suburbanizacja okolic Bydgoszczy doprowadziła do zasiedlenia okolic miasta przez osoby związane rodzinnie i zawodowo z Bydgoszczą, które do niej codziennie dojeżdżają i korzystają z usług wyższego rzędu (szkoły, szpitale, handel, kultura, sport itd.); w latach 1995-2016 do podbydgoskich gmin przesiedliło się około 20 tys. mieszkańców, którzy wybudowali ponad 10 tys. domów.
• Rozwijający się rynek pracy w Bydgoszczy i niskie bezrobocie stworzyły szansę zatrudnienia dla osób zamieszkujących okolice miasta. Z badań Ośrodka Statystyki Miast w Poznaniu przeprowadzonego w 2006 roku wynika, że do Bydgoszczy przyjeżdżało do pracy z innych gmin i powiatów 19,7 tys. osób (13 miejsce w kraju, 4 w północnej Polsce). Było to prawie 5 razy więcej, niż z osób wyjeżdżających do pracy z Bydgoszczy^[6]. Dodatni iloraz przepływów jest najwyższy w województwie kujawsko-pomorskim i dotyczy również gmin podbydgoskich: Białe Błota i Osielsko. Ponad 20% udział w liczbie pracowników najemnych na terenie gminy w której mieszkają mieli przyjeżdżający do pracy z gmin: Dąbrowa Chełmińska, Dobrcz, Sicienko, Białe Błota, Świekatowo, Osielsko, Nowa Wieś Wielka. Natomiast udział w zakresie 15-20% mieli przyjeżdżający do pracy z gmin: Szubin, Łabiszyn i Koronowo. Udział powyżej 5% miały gminy położone dalej na północ i południowy zachód od Bydgoszczy aż do granic województwa^[6].

Organem naczelnym stowarzyszenia jest 7-osobowy zarząd. Prezesem zarządu jest prezydent Bydgoszczy, a wiceprezesami: starostowie: bydgoski i nakielski oraz burmistrz Żnina^[7]. Resztę składu uzupełniają burmistrzowie i wójtowie gmin członkowskich. W 2016 roku roczną wysokość składek ustalono na poziomie 1 zł od mieszkańca Bydgoszczy oraz 50 groszy od mieszkańców gmin podmiejskich oraz powiatów: bydgoskiego i nakielskiego^[8].

• Budowanie pozytywnych relacji i wzajemnego zaufania między samorządami.
• Rozwijanie poczucia wspólnoty pomiędzy mieszkańcami poszczególnych miejscowości.
• Ustalenie wspólnej strategii rozwoju dla gmin wchodzących w skład stowarzyszenia.
• Budowa potencjału oraz promocja obszaru stowarzyszenia jako najsilniejszego ośrodka gospodarczego w województwie kujawsko-pomorskim.
• Wspólna promocja kulturalna i turystyczna obszaru metropolitarnego.
• Rozwój transportu publicznego, łączącego poszczególne gminy (w tym Bydgoski Rower Aglomeracyjny).
• Integracja gospodarki komunalnej (wspólna grupa zakupowa, gospodarka odpadami ścieżki rowerowe).
• Pozyskiwanie środków finansowych z krajowych i zagranicznych funduszy celowych.
• Wyrażanie opinii dotyczących procesów legislacyjnych i decyzyjnych w sprawach objętych przedmiotem zainteresowania związku.
• Lobbing w celu realizacji ważnych dla regionu bydgoskiego inwestycji np. drogi ekspresowej S10, rewitalizacji linii kolejowych, czy też terminala transportu multimodalnego.

• Stała współpraca z Bydgoską Agencją Rozwoju Regionalnego, w celu wzmocnienia promocji gospodarczej^[1].
• Szkolenia dotyczące wspólnego przygotowywania ofert inwestycyjnych dla inwestorów, tworzenia budżetów obywatelskich, prowadzenia konsultacji społecznych^[1].
• Utworzenie Bydgoskiej Grupy Zakupowej dla wspólnego zakupu gazu ziemnego i energii elektrycznej, umożliwiającego uzyskanie oszczędności finansowych^[1].
• Organizacja międzygminnego zbiorowego transportu publicznego; w 2018 roku funkcjonowało 6 linii autobusowych (91,92,93,94,95,99) dojeżdżających z Bydgoszczy do gmin: Białe Błota, Osielsko, Dobrcz i Nowa Wieś Wielka^[8][9] oraz sezonowa linia nr 75 do Ostromecka^[10].
• Wspólna gospodarka odpadami; w 2017 roku do bydgoskiego Zakładu Termicznego Przekształcania Odpadów Komunalnych „ProNatura” trafiały odpady z gmin: Sicienko, Dąbrowa Chełmińska, Mrocza, Solec Kujawski, Koronowo oraz Nakło nad Notecią^[1].
• Integracja gmin podbydgoskich poprzez rekreację, np. uczestnictwo metropolii Bydgoszcz w Europejskiej Rywalizacji Rowerowej (European Cycling Challenge 2017), organizacja międzygminnych zawodów sportowych dla dzieci itp.^[1].
• Akcje promocyjne „Metropolia za pół ceny” dotyczące rabatów w zakupach u lokalnych przedsiębiorców^[1].
• Akcje solidarnościowe, m.in. w zbiórkach na rzecz usuwania szkód po klęskach żywiołowych w stowarzyszonych gminach^[1] (np. dla gmin w powiecie żnińskim po nawałnicach w 2017 roku).

Członkami stowarzyszenia są: miasto Bydgoszcz, powiaty: bydgoski i nakielski, oraz 17 gmin, w tym: 8 z powiatu bydgoskiego, 4 z powiatu nakielskiego, 3 z powiatu żnińskiego i po jednej z powiatu: świeckiego i inowrocławskiego.

Gminy Stowarzyszenia Metropolia Bydgoszcz:

Gmina	Powiat	Powierzchnia (km²)	Liczba ludności 30 grudnia 2016	Gęstość zaludnienia (osób/km²)	Pracujący	Podmioty REGON	Zmiana populacji 1995-2016 (%)	Saldo migracji 1995-2016	Nowe mieszkania 1995-2016	Zalesienie (% pow.)
Barcin[11]	żniński	125	14 911	123	2904	985	−4,8	−1146	446	9,9
Białe Błota[12]	bydgoski	123	20 694	169	7279	3190	124,9	9299	3690	53,0
Bydgoszcz[13]	Bydgoszcz	176	353 938	2011	122 378	42 900	−8,3	−19 486	21 457	27,2
Dąbrowa Chełmińska[14]	bydgoski	125	8218	66	915	680	24,0	1066	690	44,1
Dobrcz[15]	bydgoski	130	11 352	87	1166	998	34,3	1841	1014	6,5
Kcynia[16]	nakielski	297	13 478	45	1162	806	−5,0	−1224	291	21,7
Koronowo[17]	bydgoski	412	24 218	59	3090	1867	6,2	289	1161	30,8
Łabiszyn[18]	żniński	167	9989	60	913	805	10,0	224	480	32,1
Mrocza[19]	nakielski	150	9282	62	785	624	3,0	−441	236	15,0
Nakło nad Notecią[20]	nakielski	187	32 149	172	7203	2575	−1,2	−1348	1308	18,3
Nowa Wieś Wielka[21]	bydgoski	148	9929	67	1782	1097	51,4	2679	906	61,6
Osielsko[22]	bydgoski	102	13 279	131	2647	2324	128,0	6559	3087	56,8
Pruszcz[23]	świecki	142	9635	68	1233	755	1,6	−12	314	2,2
Rojewo[24]	inowrocławski	120	4727	39	604	277	0,0	−296	127	20,2
Sicienko[25]	bydgoski	180	9915	55	983	917	32,8	1413	953	19,4
Solec Kujawski[26]	bydgoski	175	16 813	96	4867	1601	8,1	886	1092	74,0
Szubin[27]	nakielski	332	24 555	74	4002	1867	14,2	1261	1618	34,4
Żnin[28]	żniński	251	24 378	97	5083	1992	−1,1	−995	828	6,0
całość		3342	611 460

Na obszarze Stowarzyszenia Metropolia Bydgoszcz znajduje się 10 miast, w których mieszka 444 tys. osób tj. 72% populacji. Największym miastem jest Bydgoszcz skupiająca 57% ludności Stowarzyszenia, w tym 80% ludności miejskiej i 72% osób aktywnych zawodowo.

Bydgoszcz

Nakło nad Notecią

Solec Kujawski

Żnin

Koronowo

Miasta Stowarzyszenie Metropolia Bydgoszcz (wyróżniono nazwy miast będących siedzibami powiatów):

Miasto	Powiat	Powierzchnia (km²)	Liczba ludności 30 czerwca 2017	Gęstość zaludnienia (osób/km²)
Barcin	żniński	3,70	7,548	2040
Bydgoszcz	Bydgoszcz[29]	175,98	353,215	2007
Kcynia	nakielski	6,84	4,696	687
Koronowo	bydgoski	28,15	11,254	400
Łabiszyn	żniński	2,89	4,495	1555
Mrocza	nakielski	5,01	4,386	875
Nakło nad Notecią	nakielski	10,62	18,688	1760
Solec Kujawski	bydgoski	18,68	15,665	839
Szubin	nakielski	7,65	9,621	1258
Żnin	żniński	8,35	14,079	1686

Szubin

Barcin

Kcynia

Łabiszyn

Mrocza