Prawo o miastach
W dzisiejszym świecie Prawo o miastach to bardzo istotny temat, który nadal budzi zainteresowanie i debatę. Od początków do dzisiejszego wpływu Prawo o miastach był przedmiotem badań i analiz w różnych obszarach. Jego wpływ na społeczeństwo, jego ewolucja w czasie i rola w codziennym życiu ludzi to aspekty, które wzbudziły ciekawość zarówno ekspertów, jak i fanów. W tym artykule szczegółowo zbadamy wpływ Prawo o miastach, analizując jego znaczenie, konsekwencje i różne punkty widzenia na ten temat. Dzięki podejściu multidyscyplinarnemu postaramy się rzucić światło na kluczowe aspekty związane z Prawo o miastach, zapewniając pełny i zróżnicowany obraz.
| |
| Nazwa potoczna |
Prawo o miastach |
|---|---|
| Data wydania |
18 kwietnia 1791 |
| Miejsce publikacji |
Warszawa |
| Rodzaj aktu | |
| Status |
uchylony |
| Zastrzeżenia dotyczące pojęć prawnych | |
Prawo o miastach, właśc. Miasta nasze królewskie wolne w państwach Rzeczypospolitej – ustawa przyjęta przez Sejm Czteroletni (1788–1792) w 1791, następnie włączona in extenso do Konstytucji 3 maja (1791) jako jej Artykuł III.
Tło
Po otwarciu obrad Sejmu Czteroletniego (1788), działacze mieszczańscy rozpoczęli starania o wniesienie kwestii miast królewskich pod obrady izby poselskiej. W celu koordynacji tych działań prezydent Starej Warszawy Jan Dekert zorganizował w Warszawie 27 listopada 1789 spotkanie przedstawicieli 141 miast królewskich I Rzeczypospolitej, którzy wystosowali memoriał do Stanisława Augusta Poniatowskiego, domagający się przyznania praw publicznych mieszczaństwu. 2 grudnia 1789 z Ratusza Starego Miasta na Zamek Królewski przeszła czarna procesja, by wręczyć to pismo monarsze[1].
18 grudnia 1789 Sejm Czteroletni powołał Deputację do Miast Naszych Królewskich, której zadaniem było m.in. przygotowanie projektu prawa dla miast. 1 marca 1791 projekt Deputacji wniesiony został pod obrady sejmu. Przepadły one jednak w toku burzliwych dyskusji, spotykając się z ostrym sprzeciwem konserwatywnej szlachty. Ostatecznie odesłano wszystkie projekty o miastach do Deputacji Konstytucyjnej, która miała się zająć opracowaniem jednego wspólnego projektu. Mimo to przedstawiony 14 kwietnia opracowany przez Deputację projekt nie uzyskał aprobaty posłów. Niespodziewanie własny projekt prawa o miastach przedstawił poseł Jan Suchorzewski. Koncepcja ta, sprzeciwiająca się przyznaniu przedstawicielom miast bezpośredniego udziału w sejmie, ale uwzględniająca niektóre postulaty mieszczan, została poparta przez króla Stanisława Augusta. 18 kwietnia uchwalono prawo o miastach, którego założenia oparte były na projekcie Suchorzewskiego.
Postanowienia
Mieszczanie:
- mogli wysyłać swoich przedstawicieli na sejm jako plenipotentów w liczbie 24 przedstawicieli, z głosem jedynie w sprawach miasta (jako ciało doradcze),
- dostali prawo do nietykalności osobistej (oprócz bankrutów)
- mogli nabywać majątki ziemskie,
- nie mogli być więzieni bez wyroku sądowego,
- mogli obejmować urzędy, otrzymywać stopnie oficerskie i godności duchowne,
- mieli prawo do nobilitacji, czyli przyjęcia do grona szlachty,
- nie otrzymywali pełni praw tak jak szlachta.
Przypisy
- ↑ Encyklopedia Warszawy. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1994, s. 120. ISBN 83-01-08836-2.
- ↑ Encyklopedia Warszawy. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1994, s. 300. ISBN 83-01-08836-2.