Powiat noworudzki

Wygląd przypnij ukryj Powiat noworudzki
powiat
1954–1975
Państwo

 Polska

Województwo

wrocławskie

Data powstania

1954

Data likwidacji

1975

Siedziba

Nowa Ruda

Powierzchnia

334 km²

Populacja (1973)
• liczba ludności


55 200

• gęstość

165 os./km²

Szczegółowy podział administracyjny
Liczba gmin miejskich

2

Liczba gmin wiejskich

4

brak współrzędnych
Noworudzki ratusz

Powiat noworudzki – powiat istniejący w latach 1855–1932 i 1954–1975 na terenie obecnego powiatu kłodzkiego (woj. dolnośląskie). Jego ośrodkiem administracyjnym była Nowa Ruda. W latach 1854–1932 istniał powiat noworudzki (niem. Kreis Neurode) obejmujący 2 miasta (Nowa Ruda i Radków) oraz 32 gminy (wioski) na terenie dzisiejszych gmin Nowa Ruda i Radków.

Powiat noworudzki reaktywowano dnia 1 października 1954 roku w województwie wrocławskim, jako jeden z pierwszych powiatów utworzonych tuż po wprowadzeniu gromad w miejsce dotychczasowych gmin (29 września 1954) jako podstawowych jednostek administracyjnych PRL. Na powiat noworudzki złożyły się 2 miasta i 12 gromad, które wyłączono z powiatu kłodzkiego w tymże województwie (w praktyce gromady te należały do powiatu kłodzkiego przez zaledwie dwa dni):

1 stycznia 1959 roku Słupiec został osiedlem, którym pozostał do 1 stycznia 1967 roku, kiedy to nadano mu prawa miejskie. Miasto Słupiec zostało zniesione 1 stycznia 1973 przez przyłączenie jego obszaru do Nowej Rudy.

Po zniesieniu gromad i reaktywacji gmin z dniem 1 stycznia 1973 roku powiat noworudzki podzielono na 2 miasta i 4 gminy:

Po reformie administracyjnej obowiązującej od 1 czerwca 1975 roku terytorium zniesionego powiatu noworudzkiego zostało włączone do nowo utworzonego województwa wałbrzyskiego. 1 stycznia 1992 roku miasto i gminę Radków połączono we wspólną gminę miejsko-wiejską Radków. 27 listopada 1996 roku miasto Nowa Ruda zostało określone jako gmina miejska.

Reforma administracyjna z 1999 roku powiatu noworudzkiego nie przywróciła, a obszar powiatu został włączony do powiatu kłodzkiego w nowo utworzonym województwie dolnośląskim. 20 marca 2000 roku samorządy trzech gmin: Nowa Ruda (miejska), Nowa Ruda (wiejska) i Radków złożyły formalny wniosek o utworzenie powiatu noworudzkiego powołując się m.in. na wolę mieszkańców gmin, geograficzną odrębność, tradycje powiatowe oraz spełnione kryterium ludnościowe. Powiatu jednak nie przywrócono.

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ Behan Andrzej, Nowa Ruda: przewodnik historyczno-turystyczny, Wydawnictwo Maria, Nowa Ruda 2006, ISBN 83-60478-08-2, s. 76–80.
  2. ↑ Dz.U. z 1954 r. nr 49, poz. 249.
  3. ↑ Dz.U. z 1958 r. nr 69, poz. 344.
  4. ↑ Dz.U. z 1966 r. nr 52, poz. 318.
  5. ↑ Dz.U. z 1972 r. nr 50, poz. 327.
  6. ↑ Polska – Zarys encyklopedyczny. PWN, 1974.
  7. ↑ 2 lipca 1976 roku gmina Bożków została zniesiona przez włączenie jej terenów do gmin Kłodzko i Nowa Ruda – Dz.U. z 1976 r. nr 24, poz. 143.
  8. ↑ 2 lipca 1976 roku gmina Ścinawka Średnia została zniesiona przez połączenie jej terenów z gminą Radków – Dz.U. z 1976 r. nr 24, poz. 143.
  9. ↑ Dz.U. z 1975 r. nr 17, poz. 92.
  10. ↑ Dz.U. z 1991 r. nr 87, poz. 397.
  11. ↑ Dz.U. z 1996 r. nr 130, poz. 612.
  12. ↑ Dz.U. z 1998 r. nr 103, poz. 652.
  13. ↑ Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji: Ocena nowego zasadniczego podziału terytorialnego państwa.
Powiat noworudzki (1954–1975)
Przynależność wojewódzka
Miasta (1954–75)
Osiedla (1954–72)
Gromady (1954–72)
Gminy wiejskie (1973–75)