Porcelana
W tym artykule chcemy poruszyć kwestię Porcelana, która w ostatnich latach zyskała niespotykane dotąd znaczenie. Porcelana to temat, który przykuł uwagę ekspertów z różnych dziedzin i wywołał intensywną debatę na całym świecie. Istnieje wiele aspektów, które można zbadać w tym zakresie, począwszy od jego wpływu na społeczeństwo, a skończywszy na implikacjach w sferze gospodarczej. Idąc tym tropem, zamierzamy zagłębić się w różne perspektywy istniejące dla Porcelana, a także możliwe przyszłe scenariusze, które mogą wyniknąć z jego ewolucji. Bez wątpienia jest to temat o dużej złożoności i zakresie, dlatego konieczne jest przeanalizowanie go pod wieloma względami, aby w pełni zrozumieć jego dzisiejsze znaczenie i znaczenie.
.JPG)
Porcelana – rodzaj białej, przeświecającej ceramiki wysokiej jakości, wynaleziona w Chinach w VII wieku. Porcelana jest wytwarzana z mieszanki glinki kaolinowej ze skaleniem i kwarcem poprzez wypalanie uformowanych wyrobów w temperaturze od 920–980 °C (wyroby nieszkliwione, tzw. biskwit) aż do 1280–1460 °C (wyroby szkliwione). Charakteryzuje się niską nasiąkliwością, bardzo dobrymi właściwościami dielektrycznymi, dużą wytrzymałością mechaniczną, wysoką odpornością na działanie czynników chemicznych i nieprzepuszczalnością dla cieczy i gazów.
W technice używana jako materiał na nisko- i wysokonapięciowe izolatory, sprzęt laboratoryjny oraz jako wyroby gospodarstwa domowego.
Rozróżnia się ceramikę twardą (o składzie: 40–60% kaolinu, 20–30% skalenia, 20–30% kwarcu)[potrzebny przypis] i miękką (25–40% kaolinu, 25–40% skalenia, 30–45% kwarcu)[potrzebny przypis].
W Europie technologię produkcji porcelany wynalazł w pocz. XVIII w. Ehrenfried Walther von Tschirnhaus. Po jego śmierci prace kontynuował w Dreźnie i Miśni jego uczeń Johann Friedrich Böttger, alchemik elektora saskiego i króla Polski Augusta II Mocnego, kolekcjonera chińskiej porcelany. Böttger wyprodukował twardą białą porcelanę w 1709; od tego czasu datuje się produkcję porcelany europejskiej. Było to osiągnięcie bardzo ważne, także ze względu na rosnące w tamtym czasie zainteresowanie chińszczyzną. Porcelanę wyrabianą w Saksonii nazywano „białym złotem”, gdyż zastępowała złoto jako królewski podarunek, osiągając ceny porównywalne do kruszcu. Produkcja porcelany miśnieńskiej początkowo prowadzona była na małą skalę, pojedyncze egzemplarze traktowano jak dzieła sztuki. Dopiero pod koniec lat 20. XVIII w. stała się bardziej dostępna, ale i tak przez dłuższy czas porcelana ta była rozdawana, a nie sprzedawana.
Drugim ośrodkiem europejskiej produkcji porcelany była Wielka Brytania, gdzie w 1745 roku opracowano recepturę tzw. porcelany kostnej[1].
Polskie wytwórnie[2]
" class="mw-editsection-visualeditor">edytuj | edytuj kod]Dawne
- Włocławek
- Manufaktura porcelany w Korcu
- Tomaszów Lubelski
- Baranówka
- Horodnica – później radziecka i ukraińska, istnieje
- Huta Franciszka
- Emilczyn
- Dowbysz
- Barasze
- Bielotyn
- Kamienny Bród
- Chorowice
- Gorszki
- Tokarówka
- Romanów
- Pokaniewo
- Tułowice
- Wałbrzych (dawniej niemiecka)
Aktualne
- Fabryka Porcelany AS Ćmielów (1991) w Ćmielowie; manufaktura porcelany zajmująca się ręczna produkcją kontynuująca tradycje Wytwórni Porcelany „Świt” w Ćmielowie, produkująca porcelanowe figurki ćmielowskie z lat 50. i 60. XX wieku (projekty Instytut Wzornictwa Przemysłowego w Warszawie, różową porcelanę oraz szmaragdową porcelanę.
- Zakłady Porcelany Stołowej „Lubiana” (1966) w Łubianie
- Polskie Fabryki Porcelany „Ćmielów” i „Chodzież”, utworzone w 2013 w Ćmielowie w wyniku połączenia przedsiębiorstw Zakłady Porcelany „Ćmielów” (1790) i Porcelana „Chodzież” (1852); są największym producentem porcelany stołowej w Europie.
- Zakłady Porcelany Stołowej „Karolina” (1860) w Jaworzynie Śląskiej
- Boguchwała Zakłady Porcelany Elektrotechnicznej ZAPEL S.A.
- Porcelana Bogucice (1922) w Katowicach
Zobacz też
- chine de commande
- porcelana miśnieńska
- porcelit
- fajans
- majolika
- kamionka
- terakota
- porcelanki – rodzina ślimaków morskich
Przypisy
- ↑ Porcelana na dwa sposoby, „National Geographic Polska” nr 10/2010 (133).
- ↑ Elżbieta Kowecka, Jerzy i Maria Łosiowie, Leon Winogradow, Polska porcelana, Zakład Narodowy im. Ossolińskich – Wydawnictwo, Wrocław 1975, s. 62-66, 189.