Pomnik Poległych Winiarczyków
W świecie Pomnik Poległych Winiarczyków istnieje nieskończona liczba aspektów do odkrycia i zbadania. Od początków do obecnej ewolucji i rozwoju, Pomnik Poległych Winiarczyków był przedmiotem zainteresowania i badań ekspertów z różnych dziedzin. Na przestrzeni historii Pomnik Poległych Winiarczyków pozostawił niezatarty ślad w społeczeństwie, wpływając na sposób, w jaki żyjemy, myślimy i odnosimy się do naszego środowiska. W tym artykule zagłębimy się w ekscytujący świat Pomnik Poległych Winiarczyków, badając jego różne aspekty i odkrywając znaczenie, jakie ma w naszym codziennym życiu.
.jpg) Widok ogólny | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
| Miejsce | |
| Data odsłonięcia | |
| Data likwidacji | |
.jpg)
Pomnik Poległych Winiarczyków – pomnik w hołdzie Winiarczykom poległym za Wiarę i Ojczyznę w latach 1914–1921[1], który znajdował się na poznańskich Winiarach od 1922 do II wojny światowej. Zrekonstruowany i ponownie odsłonięty w 2021 na skwerze Stanisława Bręczewskiego.
Projekt i wymowa
Pomnik miał formę masywnego sześcioboku opartego na czterech słupach i czterech wolutach, zwieńczonego dużą kulą z krzyżem. Na bocznych ścianach sześcioboku znajdowały się tablice pamiątkowe. Upamiętniał dziewięćdziesięciu mieszkańców Winiar poległych w latach 1918–1921 podczas powstania wielkopolskiego, I wojny światowej i wojny polsko-bolszewickiej. Był to pierwszy w mieście pomnik upamiętniający powstańców wielkopolskich i poległych w I wojnie światowej[1]. Znajdował się na skrzyżowaniu ulic: Długiej (późniejszej Winiarskiej[1]), św. Stanisława i Plebańskiej, w pobliżu dawnej szkoły podstawowej nr 17 (rozebranej w 1979 podczas budowy Osiedla Winiary) oraz domu katechetycznego, w którym od 1923 odprawiano msze święte dla mieszkańców Winiar.
Historia
Inicjatorami powstania obiektu byli: lokalny proboszcz Bolesław Kościelski, naczelnik gminy Antoni Bajerlein, Wincenty Pokrywka oraz rektor szkoły podstawowej nr 17 Sylwester Mausz. Kamień węgielny pod budowę pomnika wmurowano 26 grudnia 1922. Podczas tej uroczystości, w której uczestniczył gen. Kazimierz Raszewski, wręczono Krzyże Walecznych Wincentemu Pokrywce i Antoniemu Bajerleinowi (byli oni dowódcami winiarskiego oddziału powstańczego w 1918). Monument odsłonięto 6 maja 1923[2]. Podczas II wojny światowej został zniszczony przez Niemców, choć niepotwierdzone przekazy mówią, że udało się wcześniej wyjąć tubę z aktem erekcyjnym i listą 90 poległych Winiarczyków[1]. Władze PRL nie odbudowały monumentu. Również po 1989 nie wrócono do tego pomysłu[3]. Pomnik zrekonstruowano i odsłonięto ponownie 4 października 2021 w innej lokalizacji, na skwerze Stanisława Bręczewskiego w pobliżu ul. Sokoła[2] a dawne miejsce istnienia pomnika wyznaczają trzy ocalałe stare lipy (posadzone w roku odsłonięcia pomnika[1]) stojące pomiędzy torowiskami tramwajowymi linii piątkowskiej, a samem spożywczym z 1969.
Galeria – pierwotne miejsce posadowienia
.jpg)
_Winiary_Poznan.JPG)
.jpg)
Zobacz też
Przypisy
- ↑ a b c d e tablica informacyjna in situ
- ↑ a b Grzegorz Okoński, Pomnik Poległych Winiarczyków powrócił po 82 latach na Winiary. Sukces starań mieszkańców , Głos Wielkopolski, 4 października 2021 (pol.).
- ↑ Ewa Burchard, Katarzyna Stelmachowska, Winiary jakie pamiętamy... Dawny Poznań i jego mieszkańcy w fotografiach i wspomnieniach, Wagros, Poznań, 2014, s.22,84, ISBN 978-83-63685-34-8
