Osiedle Krowodrza Górka

Wygląd przypnij ukryj Osiedle Krowodrza Górka
Ilustracja
Wieżowce we wschodniej części osiedla, widok od wschodu, od strony pętli tramwajowo-autobusowej i ulicy Fieldorfa-Nila
Państwo

 Polska

Miasto

Kraków

Dzielnica

IV Prądnik Biały

Poprzednia nazwa

Osiedle XXX-lecia PRL

Data budowy

1968-1976

Architekt

Mieczysław Turski z zespołem

Położenie na mapie KrakowaMapa konturowa Krakowa, blisko centrum na lewo u góry znajduje się punkt z opisem „Osiedle Krowodrza Górka”Osiedle Krowodrza GórkaOsiedle Krowodrza Górka
Położenie na mapie PolskiMapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Osiedle Krowodrza Górka”Osiedle Krowodrza GórkaOsiedle Krowodrza Górka
Położenie na mapie województwa małopolskiegoMapa konturowa województwa małopolskiego, blisko centrum na lewo u góry znajduje się punkt z opisem „Osiedle Krowodrza Górka”Osiedle Krowodrza GórkaOsiedle Krowodrza Górka
Ziemia50°05′19″N 19°56′03″E/50,088611 19,934167
Pętla tramwajowa Krowodrza Górka (2008) Kościół św. Jadwigi Królowej w Krakowie

Osiedle Krowodrza Górka – osiedle w Krakowie wchodzące w skład Dzielnicy IV Prądnik Biały, niestanowiące jednostki pomocniczej niższego rzędu w ramach dzielnicy.

Położenie

Osiedle jest położone między ulicami: Opolską od strony północnej, Władysława Łokietka oraz Batalionu "Skała" AK od strony zachodniej, Wybickiego od strony południowej i linią tramwajową od strony wschodniej. W obrębie osiedla znajdują się, częściowo lub w całości, ulice: Kluczborska, Rusznikarska, Rusznikarska-Deptak, Fieldorfa-Nila i Krowoderskich Zuchów.

Historia

Tablica upamiętniająca wizytę Jana Pawła II (9 czerwca 1997 r.)

Tereny Krowodrzy Górki zostały przyłączone do Krakowa w 1910 roku, jako część ówczesnej XVII dzielnicy katastralnej – Krowodrza. Pierwsze budynki w typie podmiejskiej zabudowy jednorodzinnej na jej obszarze powstały przed II wojną światową w okolicy obecnej ulicy Rusznikarskiej-Deptak, zwanej wówczas Nad Sudołem. Budowa osiedla rozpoczęła się w 1968 roku według projektu urbanistycznego autorstwa Mieczysława Turskiego. Projekty poszczególnych bloków sporządzili Maria i Jerzy Chronowscy, z którymi współpracowali Stefan Golonka oraz Krystyna Różyska-Tołłoczko. Koncept urbanistyczny osiedla został oparty o oś ciągu pieszego, prowadzącą z północy na południe, od kładki nad ulicą Opolską, łączącą Krowodrzę Górkę z osiedlem Prądnik Biały Zachód, dalej w ciągu ulicy Rusznikarskiej-Deptak do ulicy Wybickiego. Owa oś została wytyczona w taki sposób, że południowe przedłużenie jej perspektywy wychodzi dokładnie pod Kościół Mariacki. Deptak przechodzi przez prześwity między ustawionymi do niego szczytem budynkami oraz przecina ulicę Krowoderskich Zuchów - zasadniczy trzon komunikacji drogowej i autobusowej na osiedlu. W miejscu tego przecięcia, zostało wyznaczone urbanistyczne centrum osiedla, zaakcentowane skośnym ustawieniem czterech, czteropiętrowych podłużnych bloków, układających się w kształt rombu, wzdłuż którego dłuższej przekątnej prowadzi ulica Krowoderskich Zuchów, zaś krótszej - osiedlowy deptak. Na środku powstałej w ten sposób przestrzeni, równolegle do ulicy Krowoderskich Zuchów zrealizowano dwa podłużne pawilony handlowe, po północnej i południowej stronie ulicy, z charakterystycznymi rusztami pergoli projektu Chronowskich, pod którymi prostopadle do płaszczyzn pawilonów prowadzi oś ciągu pieszego osiedla. Taki układ centrum założenia miał być formą rynku z sukiennicami. Układ bloków podłużnych z południową ekspozycją elewacji uwzględnia właściwe przewietrzanie zespołu zgodnie z kierunkiem większości wiatrów w Krakowie z zachodu na wschód, z kolei odległości pomiędzy budynkami mają na względzie odpowiednie nasłonecznienie na osiedlu. Za projekt i realizację układu urbanistycznego osiedle otrzymało w 1976 roku tytuł Wicemister Krakowa.

Obecną nazwę osiedla nadano w 1971 roku, od 1974 osiedle nosiło nazwę XXX-lecia PRL. Nazwę przywrócono w 1991 roku. Jeszcze w latach 90. pośrodku osiedla pozostawało sporo pustej przestrzeni, na której znajdowały się ogródki działkowe. Od tego czasu niemal cała ta przestrzeń została zagospodarowana. Bloki zbudowano także na obrzeżach osiedla, ze wszystkich stron, na wschodzie sięgają one aż do stadionu Clepardii, na zachodzie ciągną się za kościołem. Dwa bloki przy ulicy Wybickiego nr 1-3, wybudowane dla pracowników WSK Kraków na przełomie lat 80/90, powszechnie nazywa się „Wybickiego”. Do osiedla należą też pawilony przy ulicy Opolskiej 37.

W 1984 roku oddano przedłużony fragment linii tramwajowej od pętli „Dworzec Towarowy” do pętli na osiedlu XXX-lecia PRL. W 2007 roku ów odcinek sieci tramwajowej został gruntownie przebudowany z obiema pętlami. Przy pętli „Krowodrza Górka” zlokalizowano dworzec dla autobusów komunikacji miejskiej, obsługujący większość linii aglomeracyjnych kursujących na północne przedmieścia Krakowa.

Latem 2020 roku rozpoczęła się budowa linii tramwajowej od pętli Krowodrza Górka do osiedla Górka Narodowa. Planowany termin oddania inwestycji był przewidziany na koniec 2022 roku. Ostatecznie od 4 września 2023 tramwaje zaczęły kursować między Krowodrzą Górką a Górką Narodową. Ze względu na prowadzone prace na terenie pętli Górka Narodowa P+R, do końca 2023 przewóz pasażerów odbywał się wyłącznie do przystanku Papierni Prądnickich, zlokalizowanego przy skrzyżowaniu z ulicą Banacha, na odcinku Papierni Prądnickich – Górka Narodowa P+R przejazd tramwaju odbywał się jako przejazd techniczny, bez pasażerów.

Ważne wydarzenia

Infrastruktura

Urzędy:

Szkolnictwo i edukacja:

Zdrowie:

Na osiedlu znajduje się pętla autobusowo-tramwajowa, przystosowana do obsługi Krakowskiego Szybkiego Tramwaju.

Dworzec autobusowo-tramwajowy MPK Krowodrza Górka w Krakowie (2010) Park Krowoderski – boisko PKS Jadwiga, górka saneczkarska

Tereny zielone i rekreacja

W bezpośrednim sąsiedztwie osiedla znajdują się dwa parki:

Na osiedlu Krowodrza Górka niedaleko pętli autobusowo-tramwajowej rozpoczyna się Szlak Orlich Gniazd, przez Park Krowoderski przebiega trasa rowerowa nr 2 Park Młynówka Królewska do Ojcowa.

Usługi

Mieszkańcy osiedla korzystać mogą z filii nr 20 Biblioteki Kraków, usytuowanej w pawilonie handlowym przy ul. Opolskiej 37. Posiada ona wypożyczalnię dla dorosłych, wypożyczalnię dla dzieci i młodzieży oraz czytelnię.

Na osiedlu znajdują się supermarkety większych sieci oraz te należące do sieci franczyzowych. Znajdują się tu także stacje benzynowe, lokale gastronomiczne, placówki banków oraz hotel.

Przypisy

  1. ↑ Bogusław Luchter, Katedra Gospodarki Regionalnej: Jednostki katastralne jako podstawa badań struktury użytkowania ziem w mieście Krakowie. Zeszyty Naukowe nr 821 Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie . 2010. .
  2. ↑ Dawne plany miasta. wawel.net. . – strona zarchiwizowana 31.12.2015 przez Internet Archive
  3. ↑ a b c d e Krowodrza Górka. Stowarzyszenie Architektów Polskich Oddział Kraków . .
  4. ↑ a b c d Krowodrza Górka: “południowy koniec osi wychodził dokładnie na kościół Mariacki!”. Krowoderska.pl . .
  5. ↑ Pętle tramwajowe K - Krowodrza Górka. kmk.krakow . .
  6. ↑ Wkrótce ruszy budowa linii tramwajowej do Górki Narodowej - Magiczny Kraków , www.krakow.pl  .
  7. ↑ Wyborcza.pl , krakow.wyborcza.pl  .
  8. ↑ Krakowski Szybki Tramwaj między Krowodrzą Górką a Górką Narodową , gov.pl  .
  9. ↑ Komunikaty: Uwagi dodatkowe do linii 18 i 50 na nowej trasie do Górki Narodowej P+R , mpk.krakow.pl  .
  10. ↑ Kalendarium: rok 2003 – 28 maja. psp.krakow.pl. .
  11. ↑ Urzędy Skarbowe Małopolski. . . (pol.).
  12. ↑ Wyszukiwarka placówek Poczty Polskiej. poczta-polska.pl. . (pol.).
  13. ↑ Historia. edukacja.krakow.pl. .
  14. ↑ Szlak Orlich Gniazd. . (pol.).
  15. ↑ Trasy rowerowe Kraków. krakow.naszemiasto.pl, 2011-06-02. . (pol.).

Linki zewnętrzne

Kraków – Dzielnica IV Prądnik Biały

herb Krakowa