Organizacja Tajnej Armii
We współczesnym świecie Organizacja Tajnej Armii zyskał niespotykane dotąd znaczenie. Niezależnie od tego, czy ze względu na swój wpływ na społeczeństwo, rolę w kulturze popularnej czy znaczenie w środowisku akademickim, Organizacja Tajnej Armii stał się powracającym tematem rozmów. W rzeczywistości nie jest zaskakujące, że Organizacja Tajnej Armii jest przedmiotem debaty i analiz w wielu obszarach, ponieważ jego wpływ rozciąga się na wiele aspektów współczesnego życia. W tym artykule szczegółowo zbadamy zjawisko Organizacja Tajnej Armii, zajmując się jego różnymi aspektami i analizując jego znaczenie w obecnym kontekście.
| OAS | |
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Historia | |
| Data sformowania |
11 lutego 1961 |
| Data rozformowania |
1962 |
| Pierwszy dowódca | |
| Dane podstawowe | |
Organizacja Tajnej Armii (fr. Organisation de l’Armée Secrète, OAS) – skrajnie prawicowa francuska grupa terrorystyczna działająca w latach 1961–1962[1][2].
Historia
Została założona w lutym 1961 roku w Madrycie. Jej liderem był generał Raoul Salan będący jednym z liderów nieudanego puczu z kwietnia tego samego roku[3]. Głównym celem Organizacji Tajnej Armii było powstrzymanie procesu dekolonizacji imperium francuskiego (ze szczególnym uwzględnieniem obszaru Algierii). Organizacja błędnie utożsamiana jest wyłącznie ze skrajną prawicą. W jej skład weszli reprezentanci całego szeregu nurtów ideowych i politycznych (nazywano ich oasowcami). Generał Salan identyfikował się jednoznacznie jako socjalista i republikanin, Georges Bidault, prezydent Narodowej Rady Ruchu Oporu, politycznej przybudówki OAS, łączył chrześcijańską demokrację z hiszpańskim republikanizmem. Głosy wsparcia płynęły także ze strony najbliższych współpracowników Charles’a de Gaulle’a, m.in. od francuskiego premiera Michela Debré[4].
Członkowie grupy przeprowadzili szereg zamachów bombowych i morderstw na terenie Francji i Algierii. Obiektem nieudanego zamachu był m.in. prezydent Charles de Gaulle[1]. Już po ogłoszeniu niepodległości przez Algierię, w lipcu 1962 roku przeprowadziła serię zamachów w Oranie. Fala terroryzmu w wydaniu OAS sprowokowała oddziały regularnej armii algierskiej i cywilnych Algierczyków do ataków na pozostałych w kraju Francuzów. Akty przemocy doprowadziły do masowego (z kraju wyjechało 900 tysięcy osób) exodusu ludności francuskiej z terenów byłej kolonii[5]. Wraz z exodusem Francuzów z Algierii doszło do przeniesienia struktur Organizacji Tajnej Armii do Francji, gdzie jeszcze w tym samym roku została ona rozbita w wyniku działań francuskich służb. Członkowie rozbitej grupy zmienili nazwę na Komitet Ruchu Oporu i przenieśli swoje działania na obszar Europy. Na czele Krajowego Komitetu Ruchu Oporu stanął Georges Bidault. Także ta grupa zaprzestała działalności, spowodowane było to jej rozbiciem przez policję w połowie lat 60[1].
Jeden z terrorystów OAS, Georges Watin, był prawdopodobnie pierwowzorem postaci Szakala z powieści Fredericka Forsytha[6].
Organizacja
Struktura dowodzenia
| Grupa | Rola | Szef | Skład |
|---|---|---|---|
| ODM Organisation-Des-Masses Organizacja Mas |
Rekrutacja | Pułkownik Jean Gardes Michel Leroy |
– |
| APP Action-Psychologique-Propagande Akcja Psychologiczno-Propagandowa |
Propaganda | Jean-Jacques Susini | -Komando Z (Z od Jean-Marcel Zagamé, dowódcy polowego) |
| ORO Organisation-Renseignement-Opération Organizacja Wywiadu i Planowania -BCR Centralne Biuro Wywiadowcze - BAO Biuro Planowania Akcji |
Planowanie i Wywiad | Jean-Claude Perez Jean Lalanne (BCR) Roger Degueldre (BAO) Albert Dovecar (Delta 1) |
-Komando Delta (D od Roger Degueldre, dowódcy) Delta 1 Delta 2 Delta 3 |
Ważniejsi oficerowie
- Generał Raoul Salan
- ps. „Soleil” („Słońce” od Ludwika XIV)
- Szef Sztabu
- Generał Paul Gardy
- Szef sztabu
- pułkownik Godard
- Szef pomocy medycznej
- Doktor Jean-Claude Perez
- Dyrektor ORO
- Dyrektor ORO (zastąpiony przez Pereza)
- Pułkownik Jean Gardes
- Dyrektor ODM
- Dyrektor APP
Będący w Algierii
- Generał Edmond Jouhaud
- Dowódca Oddziałów „Guillaume”
- Pomoc Medyczna
- Cywile
- Pułkownik Dufour
- Zmiennik Gen. Jouhaud’a
- Generał Gardy
- Kapitan Pierre Sergent
- Członek Dyrektoriatu Rewolucyjnego
- Christian Léger
- Członek Dyrektoriatu Rewolucyjnego
- Jean-Marie Curutchet
- Członek Dyrektoriatu Rewolucyjnego
- Denis Baille
- Członek Dyrektoriatu Rewolucyjnego
- Jean-René Souètre
- Członek Dyrektoriatu Rewolucyjnego
- Pułkownik Vaudrey
- BCR
- Ofensywa
- Pułkownik Pierre Château-Jobert
- Robert Martel
- Zwiad i Zadania Specjalne
Francja macierzysta
- Generał Paul Vanuxem
- ps. „Verdun”
- Kapitan Pierre Sergent
- Szef Sztabu
- Porucznik Daniel Godot
- Dyrektor ODM
- APP
- Kapitan Jean-Marie Curutchet
- ORO
- Kapitan Michel d'Lassieu
- André Canal ps. „Monokl”
Grupa Hiszpańska
OAS-Madryt
- Pułkownik Antoine Argoud
- BAO
- Pułkownik Charles Lacheroy
- Pierre Lagaillarde
Zobacz też
Przypisy
- ↑ a b c OAS. portalwiedzy.onet.pl. (pol.).
- ↑ M. Fredholm, Understanding Lone Actor Terrorism. Past Experience, Future Outlook, and Response Strategies, 2016, s. 66-67.
- ↑ Wojna o niepodległość Algierii. historia.org.pl. (pol.).
- ↑ Jacek Bartyzel, Testament pułkownika Jeana Bastien-Thiry (2 lutego 1963 r.).
- ↑ Michał Staniul: Francuskie zbrodnie w wojnie o niepodległość Algierii. historia.wp.pl. (pol.).
- ↑ Reading British , www.rootsweb.com .
Bibliografia
- Bogdan Moszkiewicz: Spiskowcy V Republiki. Warszawa 1963, s. 53–56, 312–315, 328–340.
- Jarosław Tomasiewicz: Terroryzm na tle przemocy politycznej. Zarys encyklopedyczny, Katowice 2000, s. 95–97.
- Jacek Bartyzel: Testament pułkownika Jeana Bastien-Thiry (2 lutego 1963.), Agencja Wydawniczo-Reklamowa Arte, Biała Podlaska, 2013, s. 62.