Nikolas Cruz

Nikolas Cruz

Nikolas Jacob Cruz

Pełne imię i nazwisko	Nikolas Jacob Cruz
Data i miejsce urodzenia	24 września 1998 Margate
Zawód, zajęcie	Uczeń
Multimedia w Wikimedia Commons

Nikolas Jacob Cruz (ur. 24 września 1998 w Margate) – amerykański masowy morderca portorykańskiego pochodzenia, który 14 lutego 2018 roku zastrzelił 17 osób i ranił 17 następnych w szkole Marjory Stoneman Douglas High School w Parkland na Florydzie. Była to jedna z najkrwawszych strzelanin szkolnych w historii Stanów Zjednoczonych i największa dokonana w szkole średniej, przewyższając słynną masakrę w Columbine High School.

Urodził się w 1998 roku w Margate na Florydzie w rodzinie pochodzenia portorykańskiego^[1]. Jego biologiczni rodzice porzucili go kiedy miał kilka lat, został adoptowany wkrótce potem przez Lyndę i Rogera Cruzów z Miami^[2]. W wieku kilku lat był naocznym świadkiem śmierci swojego ojca, co odbiło się później na jego psychice^[3]. Wchodząc w okres dojrzewania, zaczął okazywać pierwsze oznaki nieprawidłowego rozwoju i nieuzasadnionych agresywnych zachowań^[4]. Bez powodu rzucił w swojego przybranego brata Zachary’emu kamieniem, trafiając go w głowę^[5]. Jego matka po raz pierwszy musiała wezwać służby. Policja była w domu Cruza w związku z jego niebezpiecznymi zachowaniami ponad 40 razy^[5].

Jako nastolatek, zaczął się zachowywać w sposób coraz bardziej niepokojący. W gimnazjum zaczął być prześladowany przez rówieśników, pogorszył się jego stan psychiczny^[4]. W liceum Marjory Stoneman Douglas High School postrzegano go jako osobę niebezpieczną i potencjalnie chorą psychicznie. Cruz m.in. przynosił zmasakrowane zwłoki zwierząt w pudełkach do szkoły, groził kolegom, wywoływał fałszywe alarmy przeciwpożarowe, deklarował wiarę w Szatana, a także oglądał zdjęcia zmasakrowanych zwłok ludzkich na lekcjach. Znęcał się nad matką i bratem, raz pobił ją i zdemolował swój pokój po przegraniu w grę komputerową Call of Duty: Modern Warfare 2, często uciekał też z domu^[6].

Cruz od kilku lat przed swoim atakiem publikował w internecie niepokojące wpisy, zdjęcia i filmy. W 2017 roku napisał na YouTube, że zamierza zostać zawodowym zabójcą szkolnym^[7] i skopiować masakrę w Austin w Teksasie z 1966 roku. Wówczas to Charles Whitman zabił kilkanaście osób z wieży miejscowego uniwersytetu. Cruz wychwalał sprawcę masakry w Isla Vista z 2014 roku^[8]. We wpisach na Instagramie chwalił się kolekcją broni palnej, którą zaczął rozbudowywać po ukończeniu 18 lat. Publikował zdjęcia w agresywnych pozach z bronią wycelowaną w kamerę i zdjęcia zabitych przez siebie zwierząt^[9]. Na kilka dni przed masakrą nagrał parę filmów telefonem i wstawił je na YouTube – na każdym zapowiadał masakrę i narzekał na bycie wyzywanym. Oskarżał w nich ludzi o to, że mają mózgi wyprane przez propagandę rządową^[10]. Na telefonie Cruza znajdowały się zapisane m.in. zdjęcia szkoły Columbine, treści związane z masakrami w szkołach w Tuusula, Red Lake i Virginia Tech oraz masakrą w kinie w Aurorze i masakrą w klubie w Orlando^[9]. W listopadzie 2017 roku zmarła jego adopcyjna matka przez co Cruz wpadł w depresję. Przeprowadził się do mieszkania jednej z koleżanek jego matki, ale ta wyrzuciła go z domu z powodu groźnych zachowań, więc Cruz przeprowadził się do mieszkania jednego ze swoich przyjaciół ze szkoły gdzie przebywał do dnia zamachu^[3].

Cruz miał skrajnie prawicowe przekonania polityczne i społeczne. Zamieszczał rasistowskie, seksistowskie i homofobiczne komentarze^[11]. Wychwalał strzelców szkolnych i innych zamachowców^[9]. Równocześnie na jednym ze zdjęć na Instagramie Cruz widniał ubrany w maskę z hasłem antify, ale nie było doniesień o tym iż popierał jakikolwiek nurt skrajnie lewicowy. Inne ze zdjęć przedstawiało Cruza ubranego w czapkę z hasłem wyborczym Donalda Trumpa Make America Great Again prawdopodobnie przed budynkiem jego szkoły^[12]. Cruz nawiązał kontakty ze skrajnie prawicową organizacją z Florydy chcącą by stan ten był autonomią zamieszkałą jedynie przez białych^[13].

Cruz był aktywny w internecie. Treści jakie w nim zamieszczał były co najmniej raz przedmiotem śledztwa policji. Użytkownik, pod którego filmem Cruz zamieścił komentarz o chęci bycia strzelcem szkolnym, zgłosił sprawę FBI^[7]. Funkcjonariusze oficjalnie przyjęli zgłoszenie, ale nie zrobili nic aby wykryć sprawcę. Szkolni koledzy Cruza mieli wielokrotnie skarżyć się policji na to iż ten stalkuje ich w internecie i wypisuje niepokojące i szokujące rzeczy na swoich profilach^[6]. Służby nie podjęły jednak odpowiednich działań. Po ataku, FBI zalała fala krytyki za jej brak reakcji na niepokojącą aktywność Cruza w internecie^[14].

Cruz posiadał na swoim telefonie szereg drastycznych zdjęć i propagandowe hasła nazistowskie^[9]. Posiadał zapisane teksty piosenek, które nawiązywały do masakry w Columbine (np. Pumped Up Kicks). Wyrażał we wpisach chęć zemsty na prześladowcach ze szkoły. W internecie często wchodził na strony Wikipedii o strzelaninach, czytał też o satanizmie. W jego wynikach wyszukiwania znalezionych na telefonie były frazy takie jak masakra po strzelaniu do ludzi, gwałt uchwycony na filmiku, i inne podobne^[9].

Cruz prawdopodobnie był załamany po utracie dziewczyny, w której był zakochany, a która umawiała się z jego szkolnym prześladowcą. W dniu ataku, w Walentynki, wstał wcześnie rano i zaczął od razu pisać z nią i swoim przyjacielem. Dziewczyna odpisała, że nie chce z nim być^[9] (w opinii niektórych znajomych skarżyła się, iż miał ją bić podczas związku)^[6], a wtedy ten prawdopodobnie zamówił Ubera i pojechał uzbrojony pod szkołę i dokonał masakry^[9]. Z ujawnionej przez specjalną komisję do spraw zbadania masakry ostatniej wymiany SMS-ów między Cruzem a dziewczyną i przyjacielem, ten napisał mu w którymś momencie iż chciałby go zapoznać z innymi dziewczynami, Cruz odpisał, że już za późno i przestał odpisywać^[9]. Nie jest jasne czy problemy ze związkiem mogły być głównym motywem, ale w opinii wielu prawdopodobnie to był jeden z głównych powodów masakry^[8].

Osobny artykuł: Strzelanina w Douglas High School w Parkland.

W dniu 14 lutego 2018 roku Cruz wtargnął do szkoły Marjory Stoneman Douglas High School, z której został wyrzucony kilka miesięcy wcześniej za problematyczne zachowanie. Po wywołaniu fałszywego alarmu przeciwpożarowego rozpoczął masakrę^[15]. Najpierw ostrzelał klasę od historii gdzie odbywała się lekcja na temat Holokaustu^[16], a później kilka innych klas, po czym zaczął strzelać do ludzi jeszcze na dwóch piętrach i wybiegł ze szkoły kilka minut po pierwszym otwarciu ognia – zabił 17 i postrzelił dalszych 17 osób^[17].

Cruza zatrzymano po jego ucieczce około godzinę później^[18]. W 2021 roku został uznany winnym dokonania masakry przez sąd po kilkuletnim procesie^[19]. Na procesie okazał skruchę i przeprosił rodziny ofiar za swoje czyny, miał wyrazić chęć by to one zadecydowały o jego karze^[20]. Cruz może zostać skazany zgodnie z prawem na Florydzie, po uznaniu za winnego, na dożywocie lub karę śmierci^[21]. W listopadzie 2022 roku został skazany na 34 kary dożywotniego pozbawienia wolności, jedna za każdą ofiarę, bez możliwości wcześniejszego warunkowego zwolnienia^[22][23][24]

• Eric Harris i Dylan Klebold – dwaj sprawcy masakry w Columbine High School z 1999 roku
• Adam Lanza – sprawca masakry w szkole Sandy Hook w Newtown z 2012 roku