Nigeria

W dzisiejszym świecie Nigeria jest tematem o wielkim znaczeniu i debacie. Wraz z postępem technologii i globalizacją Nigeria stał się kluczowym elementem naszego społeczeństwa, wpływającym na różne aspekty codziennego życia. Od ekonomii po politykę, Nigeria wywołał dyskusje i refleksje we wszystkich obszarach. Dlatego tak istotna jest dogłębna analiza tego zjawiska, zrozumienie jego implikacji i poszukiwanie rozwiązań dla wyzwań, jakie ono stwarza. W tym artykule przyjrzymy się różnym perspektywom na Nigeria, od jego powstania po dzisiejsze skutki, w celu zaoferowania pełnego i wzbogacającego przeglądu tego bardzo istotnego tematu.

Federalna Republika Nigerii
Federal Republic of Nigeria
Herb Flaga
Herb Flaga
Dewiza: Unity and Faith, Peace and Progress
(Jedność i Wiara, Pokój i Postęp)
Hymn: Nigeria, We Hail Thee! (Nigerio, Pozdrawiamy Cię!)
Ustrój polityczny

republika federalna

Stolica

Abudża

Data powstania

1 października 1960

Prezydent

Bola Tinubu

Powierzchnia

923 768 km²

Populacja (2021)
• liczba ludności


219 463 862

• gęstość

237 os./km²

Kod ISO 3166

NG

Waluta

naira (NGN)

Telefoniczny nr kierunkowy

+234

Domena internetowa

.ng

Kod samochodowy

WAN

Kod samolotowy

5N

Strefa czasowa

UTC +1

Język urzędowy

angielski

Religia dominująca

chrześcijaństwo, islam

PKB (2023)
 • całkowite 
 • na osobę


506,60 mld USD
2 280 USD

PKB (PSN) (2023)
 • całkowite 
 • na osobę


1 373 mld dolarów międzynar.
6 178 dolarów międzynar.

Mapa opisywanego kraju
Położenie na mapie
Położenie na mapie
Mapa lingwistyczna Nigerii z 1979

Nigeria, Federalna Republika Nigerii (ang. Federal Republic of Nigeria) – państwo w Afryce Zachodniej nad Zatoką Gwinejską, najludniejsze na kontynencie afrykańskim. Nazwa kraju pochodzi od rzeki Niger. Po raz pierwszy pojawiła się w brytyjskiej gazecie The Times w 1897 roku. Państwo sąsiaduje z Beninem, Nigrem, Czadem i Kamerunem. Obecnie członek Unii Afrykańskiej i ECOWAS.

Historia

 Osobny artykuł: Historia Nigerii.

Ustrój polityczny

Nigeria jest republiką federalną. Głową państwa od 29 maja 2023 jest prezydent Bola Tinubu, który jednocześnie sprawuje funkcję szefa rządu.

Siły zbrojne

Nigeria dysponuje trzema rodzajami sił zbrojnych: wojskami lądowymi, marynarką wojenną oraz siłami powietrznymi. Uzbrojenie sił lądowych Nigerii składało się w 2014 roku z: 363 czołgów, 1450 opancerzonych pojazdów bojowych, 29 dział samobieżnych, 21 wieloprowadnicowych wyrzutni rakietowych oraz 680 zestawów artylerii holowanej. Marynarka wojenna Nigerii dysponowała w 2014 roku 51 okrętami obrony przybrzeża, jedną fregatą oraz dwoma okrętami obrony przeciwminowej. Nigeryjskie siły powietrzne natomiast posiadały uzbrojenie w postaci 10 myśliwców, 36 samolotów transportowych, 40 samolotów szkolno-bojowych, 36 śmigłowców oraz 8 śmigłowców szturmowych.

Wojska nigeryjskie w 2014 roku liczyły 130 tys. żołnierzy zawodowych oraz 32 tys. rezerwistów. Według rankingu Global Firepower (2014) nigeryjskie siły zbrojne stanowią 47. siłę militarną na świecie, z rocznym budżetem na cele obronne w wysokości 2,3 mld dolarów (USD).

W 2021 roku została zawarta umowa ramowa między Nigerią i Rosją. Porozumienie wojskowo-techniczne obejmuje dostarczanie przez Rosję sprzętu wojskowego oraz zapewnianie szkoleń, a także obsługę posprzedażową i transfer technologii.

Podział administracyjny

Nigeria jest podzielona na 36 stanów i 1 terytorium.

Geografia

 Osobny artykuł: Geografia Nigerii.

Nigeria jest położona nad Zatoką Gwinejską. Posiada wybrzeże typu lagunowego, które charakteryzuje się płaską i w niektórych miejscach bagnistą niziną, w dużej części utworzoną przez deltę Nigru. Centralna część Nigerii to pagórkowate wzniesienia i płaskowyże (Joruba, Udi, Oban), wśród których najwyższą część stanowi wyżyna Dżos, z najwyższym wzniesieniem Nigerii – Shere Hill, które osiąga wysokość 1781 m n.p.m. Północ kraju to jałowe niziny.

Nigeria podzielona jest na trzy części przez rzeki Niger i Benue, które płyną odpowiednio z kierunku północno-zachodniego i wschodniego. Obie rzeki łączą się pod nową stolicą Abudżą i deltą Nigru wpadają do morza.

Klimat

Klimat, w części południowej równikowy – gorący i wilgotny, przechodzi w części północnej początkowo w podrównikowy wilgotny, a następnie w podrównikowy suchy. Wraz ze zmianą klimatu zmienia się świat roślin i zwierząt.

Środowisko naturalne

Roślinność w Nigerii można podzielić na strefy, zgodnie z warunkami klimatycznymi, od bardzo wilgotnych na południu (sąsiedztwo Oceanu Atlantyckiego), do wybitnie suchych na północy (silny wpływ Sahary). Najdalej na południe występują tereny leśne (wilgotne lasy równikowe), na wybrzeżu – lasy namorzynowe. Bardziej na północ pojawia się roślinność sawanny. Pora deszczowa trwa od czerwca do września. Północna część kraju to jałowa kraina.

Demografia

 Osobny artykuł: Demografia Nigerii.

Nigeria jest najliczniej zaludnionym państwem Afryki – około jedną piątą populacji kontynentu stanowią obywatele Nigerii. Współczynnik urbanizacji kraju wynosi około 40% (dane ONZ na rok 2014). W całej Nigerii występuje ok. 250 różnych grup etnicznych o znacznym zróżnicowaniu.

Wzrost populacji Nigerii

Nigeria charakteryzuje się jednym z najwyższych współczynników przyrostu naturalnego w Afryce Zachodniej, szacowanym obecnie na 32 promile.

Wzrost populacji Nigerii według danych Banku Światowego:

Rok Liczba ludności Tempo wzrostu ludności
1960 46 mln 2,09%
1980 75,6 mln 2,84%
1991 100 mln 2,46%
2000 123,7 mln 2,38%
2010 158,424 mln 2,52%

Grupy etniczne i wyznania religijne

 Osobny artykuł: Religia w Nigerii.

Nigeria jest krajem licznych grup etnicznych. Ludzie różnych grup porozumiewają się po angielsku, znając oprócz tego jedno lub dwa miejscowe narzecza. Joruba, hausa i igbo (ibo) są najbardziej rozpowszechnionymi językami w Nigerii.

Grupa etniczna Język Liczebność w tys. Procent ludności
Jorubowie (2 grupy) Język joruba 39 647 20,69%
Igbo (10 grup) Język ibo 31 708 16,55%
Hausa (3 grupy) Język hausa 30 816 16,08%
Fulani (5 grup) Język ful 19 924 10,4%
Kanuri (3 grupy) Język kanuri 7 126 3,72%
Ibibio Język ibibio 5 772 3,01%
Tiv Język tiv 4 242 2,21%
Ijaw (10 grup) Język ijaw 3 507 1,83%
Anaang Język anaang 2 687 1,4%
Ebira Język ebira 2 061 1,08%

Wyznania religijne w Nigerii przeplatają się i terytorialnie, i w obrębie grup etnicznych, przy czym islam dominuje na północy, a chrześcijaństwo na południu kraju.

Na północy kraju dominującymi grupami etnicznymi (2/3 kraju) są Hausa i Fulanie (głównie wyznania islamskiego). Inne główne grupy etniczne tej części kraju to Nupe, Tiw i Kanuri. Jorubowie dominują na południowym zachodzie. 60% z nich to chrześcijanie, 39% to muzułmanie, czasami głęboko wierzący, a nawet fanatyczni. Chrześcijańska grupa Ibo jest największą grupą etniczną na południowym wschodzie (obszar dawnej Biafry). Efikowie, Ibibio/Anaang i Ijaw stanowią kolejny segment tej mozaiki narodowościowo-kulturowej.

Większość nigeryjskich muzułmanów to sunnici malikici, jednak od 4 do 10 milionów muzułmanów to szyici. Zamieszkują głównie północne stany Kano i Sokoto. Islam szyicki obecny jest w Nigerii od 1980 roku, gdy muzułmański duchowny Ibrahim Zakzaky zaczął nawracać sunnitów na szyizm. Od początku jego działalności szyici byli prześladowani przez sunnitów, zarówno związanych z terrorystyczną organizacją Boko Haram, jak również przez armię i urzędników państwowych.

Struktura religijna kraju w 2015 roku według ARDA:

Miasta

 Osobny artykuł: Miasta Nigerii.

Główne i zarazem największe miasta są położone na południu kraju.

Poniższa lista przedstawia największe aglomeracje Nigerii, według danych World Urban Areas z 2018 roku:


Lagos
Lagos
Kano
Kano

Lp. Miasto Stan Liczba mieszkańców

Ibadan
Ibadan
Benin City
Benin

1 Lagos Lagos 13 910 000
2 Onitsha Anambra 7 850 000
3 Kano Kano 3 875 000
4 Ibadan Oyo 3 070 000
5 Abudża Federalne Terytorium Stołeczne 2 605 000
6 Uyo Akwa Ibom 2 230 000
7 Port Harcourt Rivers 2 060 000
8 Nsukka Enugu 1 840 000
9 Benin Edo 1 445 000
10 Aba Abia 1 290 000
11 Kaduna Kaduna 1 140 000

Gospodarka

W 2018 Nigeria była największą gospodarką Afryki. Jej podstawą są rolnictwo i przemysł wydobywczy. Głównymi uprawami są: maniok, sorgo, proso, kukurydza, bataty i ryż. Uprawia się także palmę olejową, kakaowiec, orzeszki ziemne i bawełnę. Olej palmowy, kakao, bawełnę i kauczuk przeznacza się głównie na eksport.

Najważniejszą rolę w gospodarce odgrywa przemysł wydobywczy, a zwłaszcza eksploatacja złóż ropy naftowej. Eksport ropy to główne źródło dochodu narodowego Nigerii.

Wydobywa się tam również węgiel kamienny i cynę.

Mimo rozwoju nowoczesnej gospodarki, ludność nadal trudni się prymitywnymi formami gospodarowania, stosując np. koczowniczy chów zwierząt lub wypalanie sawanny pod uprawy rolne.

Na terytorium kraju znajduje się dużo nieeksploatowanych jeszcze bogactw naturalnych. Mimo dużego potencjału gospodarczego kraj dręczy bieda, m.in. z uwagi na liczne patologie społeczne, np. korupcję.

Kultura

Rzeźba, terracotta

Nigeria jest największym producentem filmów fabularnych na świecie po Indiach, wyprzedzając USA. W wytwórniach filmowych w Lagos, zwanych potocznie Nollywoodem, powstaje około 1200 filmów rocznie. Ich dokładna liczba nie jest jednak możliwa do oszacowania z powodu cenzury.

Święta państwowe

Święta państwowe
Data Polska nazwa Oryginalna nazwa
1 stycznia Nowy Rok New Year’s Day
trzy dni w marcu lub kwietniu Wielkanoc Easter
święto ruchome zakończenie postu w miesiącu Ramadan – święto muzułmańskie Eid al-Fitr = święto zakończenia postu
1 maja Święto Pracy Worker’s Day
27 maja Dzień Dziecka Children’s Day
dwa dni w czerwcu Zakończenie miesiąca Zu al-Hidżdża – święto muzułmańskie Eid el-Kabir lub Eid al-Adha = święto ofiar
dzień we wrześniu Urodziny Mahometa, proroka islamu Eid el-Maulid
1 października Dzień Niepodległości Independence Day
25 grudnia Boże Narodzenie Christmas

Zobacz też

Przypisy

  1. The World Factbook , cia.gov (ang.).
  2. a b c d Dane dotyczące PKB na podstawie szacunków Międzynarodowego Funduszu Walutowego na rok 2023: International Monetary Fund: World Economic Outlook Database, April 2023. . (ang.).
  3. Nigeria, Encyklopedia PWN , Wydawnictwo Naukowe PWN .
  4. a b c d e Nigeria. Global Firepower. . (ang.).
  5. Aleksander Olech Bolesław Wójtowicz Rywalizacja o surowce w Sahelu Region konfliktu mocarstw, s. 45. https://www.researchgate.net/publication/365790066_Rywalizacja_o_surowce_w_Sahelu_-_region_konfliktu_mocarstw
  6. Country: Nigeria – People Groups. Joshua Project, 2017. . (ang.).
  7. Yoruba, Oyo in Nigeria. Joshua Project, 2017. . (ang.).
  8. Nikita Dhawan, Antke Engel, Christoph H.E. Holzhey, Volker Woltersdorff: Global Justice and Desire: Queering Economy. Routeledge, 2015, s. 50. ISBN 978-0-415-71225-5. .
  9. Nigeria, Religion And Social Profile , The ARDA .
  10. Jason Mandryk, Operation World: Panduan untuk Mendoakan Semua Bangsa di Dunia [Edisi ke-7], Katalis Media & Literature – Yayasan Gloria, 20 grudnia 2013, ISBN 978-602-9254-12-9 (indonez.).
  11. Demographia. World Urban Areas. . (ang.).
  12. Opening the market. „The Economist”, s. 37, 2018-03-24. 

Linki zewnętrzne