Milan Panić

Milan Panić

Милан Панић

Data i miejsce urodzenia	20 grudnia 1929 Belgrad
Premier Federalnej Republiki Jugosławii
Okres	od 14 lipca 1992 do 9 lutego 1993
Następca	Radoje Kontić
Multimedia w Wikimedia Commons

Milan Panić, cyr. Милан Панић (ur. 20 grudnia 1929 w Belgradzie^[1]) – serbski i amerykański przedsiębiorca oraz polityk, w latach 1992–1993 pierwszy premier Federalnej Republiki Jugosławii.

Urodził się w rodzinie pochodzenia czarnogórskiego^[2]. Gdy miał trzy lata, zmarł jego ojciec. W trakcie II wojny światowej w wieku 14 lat dołączył do Narodowej Armii Wyzwolenia Jugosławii, którą kierował Josip Broz Tito. Po ukończeniu szkoły średniej podjął studia chemiczne na Uniwersytecie w Belgradzie^[1]. W młodości uprawiał kolarstwo, był członkiem drużyny narodowej. W połowie lat 50., wykorzystując wyjazd na zawody w Holandii, zdecydował się nie wracać do Jugosławii. Początkowo zamieszkał w RFN, gdzie złożył wniosek o azyl polityczny. Pracował tam zawodowo, jednocześnie kształcąc się na Uniwersytecie w Heidelbergu. W 1956 osiedlił się w Stanach Zjednoczonych^[2], do USA przyjechał, mając – według własnych wspomnień – 20 dolarów^[3]. Był pracownikiem naukowym na Uniwersytecie Południowej Kalifornii^[3]. W 1963 otrzymał obywatelstwo amerykańskie^[1].

W 1959 założył w garażu w Los Angeles przedsiębiorstwo International Chemical and Nuclear Corporation (ICN), działające w przemyśle farmaceutycznym^[4]. Przedsiębiorstwo to stopniowo się rozwijało, stając się międzynarodowym koncernem farmaceutycznym i jedną z największych kompanii operujących na rynku biotechnologicznym. Firma podjęła działalność w kilkudziesięciu krajach, produkując kilkaset produktów leczniczych^[1]. Milan Panić stał się multimilionerem^[5], w ICN pełnił funkcję prezesa i dyrektora generalnego^[1]. Z funkcji kierowniczych w ICN ustąpił w czerwcu 2002, gdy po serii kontrowersji kontrolę nad radą dyrektorów przejęła grupa opozycyjnych wobec niego inwestorów^[4][6].

W lipcu 1992, w okresie przemian politycznych, został pierwszym premierem Federalnej Republiki Jugosławii^[7]. Funkcję tę zaproponował mu nowo powołany prezydent federalny Dobrica Ćosić^[8]. W swoim gabinecie został również ministrem obrony^[7]. W grudniu tegoż roku Milan Panić jako kandydat niezależny ubiegał się bezskutecznie o urząd prezydenta Serbii, zajmując drugie miejsce za Slobodanem Miloševiciem, który zwyciężył w pierwszej turze (przy czym prawidłowość przebiegu tych wyborów budziła wątpliwości)^[9]. W tymże miesiącu parlament na wniosek radykałów przegłosował wotum nieufności wobec premiera^[10]. Milan Panić zakończył urzędowanie w lutym 1993^[7], odszedł następnie także z resortu obrony^[7], powracając wkrótce do USA^[1].