Martwica (geologia)

Martwica – rodzaj skały osadowej pochodzenia chemicznego (skała chemiczna).

Pochodzenie

Powstaje w wyniku wytrącania się węglanu wapnia (martwica wapienna) lub krzemionki (martwica krzemionkowa) z wód źródlanych (zimnych lub gorących) pod wpływem gwałtownych zmian ciśnienia lub temperatury.

Martwica wapienna

Powstaje w reakcji
$Ca(HCO_{3})_{2}\rightarrow CaCO_{3}+H_{2}O+CO_{2}\uparrow$

Właściwości

Barwa biała, żółtawa lub szara; tekstura silnie porowata. Pieni się w kontakcie kwasem solnym i innymi kwasami.

Odmianami martwicy są:

trawertyn
gejzeryt
tuf wapienny^[1] (w odróżnieniu od tufu wulkanicznego)
sinter wapienny
onkoidy
peloidy
muły węglanowe

Występowanie

W Polsce spotykana jest w okolicach Krzeszowic lub koło wsi Karwowa w pow. opatowskim, gdzie się tworzy jeszcze dotąd z wapna rozpuszczonego w wodzie, nasyconej gazem kwasem węglanym, wypływającej ciągle ze znajdującego się tam źródła, znanego u miejscowych mieszkańców pod imieniem źródła Kadłubkowego od Wincentego Kadłubka albo 'kaj dłubki' bo skała miękka do łacna bab dłubania, karwienia i skrawania^[2].

Przypisy

↑ Joachim Szulc. Geneza i klasyfikacja wapiennych osadów martwicowych. „Przegląd Geologiczny”. 31 (4), s. 231–236, 1983. Państwowy Instytut Geologiczny. ISSN 0033-2151.
↑ cytat: z PD: 'Encyklopedyjha powszechna 1867' tom 25, hasło Tuf strona 691'

Bibliografia

WacławW. Ryka WacławW., AnnaA. Maliszewska AnnaA., Słownik petrograficzny, Warszawa: Wydawnictwa Geologiczne, 1982, ISBN 83-220-0150-9, OCLC 69507580 .

[Szulc-1] Joachim Szulc. Geneza i klasyfikacja wapiennych osadów martwicowych. „Przegląd Geologiczny”. 31 (4), s. 231–236, 1983. Państwowy Instytut Geologiczny. ISSN 0033-2151.

[2] ytat: z PD: 'Encyklopedyjha powszechna 1867' tom 25, hasło Tuf strona 691'

[1]

[2]