W tym artykule zagłębimy się w ekscytujący świat List do Rzymian. Na kolejnych stronach będziemy badać różne aspekty związane ze List do Rzymian, od jego pochodzenia po najnowsze zastosowania. List do Rzymian to temat, który przykuł uwagę milionów ludzi na całym świecie, a w miarę postępów naszych badań odkryjemy przyczyny jego fascynacji. Poprzez wywiady, badania i zeznania zagłębimy się w głębię List do Rzymian, aby zrozumieć jego wpływ i znaczenie w dzisiejszym społeczeństwie. Przygotuj się na odkrycie nowego świata oczami List do Rzymian!
List do Rzymian – jeden z listów Nowego Testamentu autorstwa apostoła Pawła. List został napisany najprawdopodobniej pod koniec trzeciej podróży misyjnej apostoła Pawła w Koryncie w latach 57/58 n.e. Adresatem listu była rzymska gmina chrześcijańska.
Jeszcze w starożytności kwestionowano Pawłowe autorstwo dwóch ostatnich rozdziałów. Według OrygenesaMarcjon wyciął z Listu wszystko począwszy od miejsca, w którym napisano „wszystko, co nie jest z wiary, jest grzechem” (Rz 14,23) aż do końca Listu.
List prawdopodobnie powstał w Koryncie, gdy Paweł zamieszkiwał w domu Gaiusa. Spisany został przez Tercjusza, który pełnił rolę skryby (Rz 16,22). Na rzecz Koryntu przemawia kilka przesłanek. Według Dz 20,3 Paweł zatrzymał się na trzy miesiące w Achai przed swą podróżą do Jerozolimy. Najbardziej prawdopodobnym miejscem, w którym mógł wtedy się zatrzymać, był Korynt. Wzmiankowana w Rz 16,1 Feba była diakonisą w kościele w Kenchreach, porcie leżącym na wschód od Koryntu, mogła być tą osobą, która dostarczyła List do Rzymu, ponieważ w momencie redagowania Listu zdaje się wyruszać w drogę. Erast, wzmiankowany w Rz 16,23, według najstarszej tradycji był tym samym Erastem, który został wymieniony w 2 Tm 4,20, więc również mieszkał w Koryncie.
Datowanie Listu
List nie pozwala na precyzyjne ustalenie czasu jego powstania, niemniej został napisany w czasie, gdy zebrano kolektę na rzecz wiernych z Jerozolimy, a to oznacza, że wizyta Pawła w Grecji dobiegała końca. Większość badaczy datuje powstanie Listu na koniec 55/początek 56 lub koniec 56/początek 57 roku. Wczesny 58 oraz wczesny 55 również są brane pod uwagę. Natomiast Gerd Lüdemann jest zwolennikiem wcześniejszego datowania, na 51/52 (lub 54/55).
Pawłowe autorstwo tego listu nigdy nie było kwestionowane. Pewne wątpliwości zgłaszane są w związku z rozdziałem 16, który zawiera katalog imion. Związane są one z pytaniem, czy apostoł, który przedtem nie był w Rzymie, mógłby znać tylu ludzi tam mieszkających. Niektóre z tych osób przebywały w owym czasie w Azji Mniejszej (w Efezie). Dlatego też proponowano, by rozdział 16 uznać za List do Efezjan. Wyjaśnienie to znajduje oparcie w starożytnych rękopisach (). Ponadto w niektórych rękopisach – Kodeks Boerneriański – brak jest słów „w Rzymie” (1,7.15).
Część rękopisów umieszcza doksologię w różnych miejscach Listu do Rzymian, niektóre dublują doksologię, a inne w ogóle jej nie zawierają:
Może to świadczyć, że pierwotnie List do Rzymian kończył się w 14,23 i nie zawierał dwóch ostatnich rozdziałów. Z drugiej strony niektórzy badacze próbowali argumentować, że niektóre starożytne rękopisy celowo omijały doksologię, inne zaś umieszczały ją po 14,23 ze względu na wykorzystanie w liturgii (katalog imion z Rz 16 nie nadaje się do liturgicznego zastosowania).
List porusza te same zagadnienia, co List do Galatów, ale w sposób bardziej pogłębiony. Głównym celem jest usprawiedliwienie przez wiarę. Paweł podkreśla powszechną grzeszność człowieczeństwa i konieczność usprawiedliwienia, zarówno dla pogan, jak i dla Żydów. Usprawiedliwienie jest wynikiem łaski i wyłącznie łaski. Autor wyjaśnia znaczenie chrztu jako uwolnienia od grzechu oraz włączenia do Kościoła. Paweł przyjmuje dualizm duszy i ciała, zarazem zapowiadając zmartwychwstanie ciała. Po części doktrynalnej autor przechodzi do tematów moralnych i praktycznych: podstawą życia chrześcijańskiego powinna być miłość, tolerancja w sprawach mniej ważnych i naśladowanie Chrystusa.
Znaczenie i rola
Augustyn nawrócił się po lekturze fragmentu tego listu. List służył później Augustynowi jako broń w jego polemice z Pelagiuszem, reformatorzy Luter i Kalwin uczynili zeń podstawę dla obrony nauki o usprawiedliwieniu. Z powodu nauki o usprawiedliwieniu uważany przez Marcina Lutra za najważniejszy list Nowego Testamentu. John Wesley, założyciel metodyzmu, podczas publicznego czytania przedmowy Lutra do tego Listu doświadczył nagłego rozgrzania serca. W wieku XX Karl Barth rozpoczął swoją działalność od napisania komentarza do tej właśnie księgi (1. wydanie w 1919, 2. wydanie w 1921).
James D.G. Dunn: Romans 9–16. Dallas, Texas: Word Books, 1988, seria: Word Bible Commentary. ISBN 0-8499-0252-5.
F.F. Bruce: The Epistle of Paul to the Romans: An Introduction and Commentary. Leicester: Inter-Varsity Press, 1983, seria: Tyndale New Testament Commentaries. ISBN 0-8028-0062-9.
Peter Stuhlmacher: Paul's Letter to the Romans: A Commentary. Westminster: John Knox Press, 1994. ISBN 0-664-25287-7.
Inne opracowania
Oscar Cullmann: Zarys historii ksiąg Nowego Testamentu. przeł. W. Kowalska. Warszawa: PAX, 1968.
Józef W. Rosłon & Ryszard Rubinkiewicz: Święty Paweł. W: Wstęp do Nowego Testamentu. R. Rubinkiewicz (red.). Warszawa: Pallottinum, 1996, s. 299–425, seria: Wstęp do Pisma Świętego. ISBN 83-7014-266-4.
