Krzemieńczuk
Wygląd przypnij ukryj
| |||||
| |||||
| Państwo | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Obwód | |||||
| Data założenia |
1571 | ||||
| Prawa miejskie |
1635 | ||||
| Burmistrz | |||||
| Powierzchnia |
96 km² | ||||
| Wysokość |
80 m n.p.m. | ||||
| Populacja (2019) • liczba ludności |
|||||
| Nr kierunkowy |
+380-5366 | ||||
| Kod pocztowy |
39600-39689 | ||||
| Tablice rejestracyjne |
BI. HI / 17 | ||||
Położenie na mapie obwodu połtawskiego  Krzemieńczuk
| |||||
Położenie na mapie Ukrainy Krzemieńczuk
| |||||
 49°04′N 33°25′E/49,066667 33,416667
| |||||
| Strona internetowa | |||||
Krzemieńczuk (ukr. Кременчук, Kremenczuk) – miasto w środkowej części Ukrainy, w obwodzie połtawskim.
Historia
Krzemieńczuk ok. 1900 roku
Krzemieńczuk prawdopodobnie został założony w 1571 roku. Leżał wówczas w województwie kijowskim Korony Królestwa Polskiego. W 1596 r. został tu wzniesiony przez Polaków zamek. W XVII wieku twierdzę w Krzemieńczuku obwarował Guillaume Le Vasseur de Beauplan. W 1625 na obszarze współczesnego Krzemieńczuka została podpisana ordynacja kurukowska pomiędzy Polską a zbuntowanymi Kozakami. W 1635 roku Krzemieńczuk uzyskał prawa miejskie magdeburskie od Władysława IV. Krzemieńczuk wraz z Ukrainą Lewobrzeżną odpadł od Polski w połowie XVII wieku na skutek powstania Chmielnickiego. Na mocy Artykułów Moskiewskich z 1665 roku w mieście ustanowiono garnizon rosyjski. Utratę miasta na rzecz Rosji potwierdził pokój Grzymułtowskiego w 1686 roku. Od 1803 r. przynależało administracyjnie do guberni połtawskiej Imperium Rosyjskiego.
W 1897 r. miasto zamieszkiwało 63 007 ludzi, głównie Żydzi, Ukraińcy i Rosjanie, w mniejszym stopniu Polacy, Niemcy i Tatarzy.
W latach 1899–1917 w mieście kursowała komunikacja tramwajowa.
Od 1922 r. miasto należało do ZSRR. Znajdowało się pod okupacją niemiecką od września 1941 do września 1943 roku.
Podczas okupacji hitlerowskiej, w październiku 1941 roku Niemcy utworzyli getto dla żydowskich mieszkańców. Przebywało w nim około 3500 osób. W styczniu 1942 roku Niemcy zlikwidowali getto, a Żydów zamordowali. Sprawcami zbrodni była niemiecka żandarmeria oraz ukraińska policja.
W 2014 roku mer Krzemieńczuka Ołeh Babajew został zastrzelony.
27 czerwca 2022 miasto stało się celem ataku rakietowego ze strony wojsk rosyjskich.
Zabytki
- Kościół katolicki pw. św. Mikołaja
- Dawna siedziba ziemstwa
- Gmach Banku Państwowego
- Dwie wieże ciśnień
- Dom kupca Czurkina
- Dom fabrykanta Rabinowicza
- Kościół św. Mikołaja
- Gmach Banku Państwowego
- Dom Czurkina
- Dom Rabinowicza
Transport
Port nad Dnieprem. Duży ośrodek przemysłowy, m.in. fabryka ciężarówek KrAZ, rafineria ropy naftowej Ukrtatnafta, zakłady budowy taboru kolejowego. W pobliżu miasta znajdują się złoża rudy żelaza.
Więcej informacji znajduje się w artykułach:
Religia
Sport
- Stadion Politechnik w Krzemieńczuku
- Wahonobudiwnyk Krzemieńczuk – klub piłkarski
- Kremiń Krzemieńczuk (wcześniej Torpedo) – klub piłkarski
- Naftochimik Krzemieńczuk – klub piłkarski
- Adoms Krzemieńczuk – klub piłkarski
- HK Krzemieńczuk – klub hokejowy
Urodzeni w Krzemieńczuku
- Aleksandr Pieczerski – jeden z przywódców powstania w Sobiborze
- Maria Holder-Eggerowa – polska działaczka społeczna, posłanka na Sejm II RP
- Konrad Krzyżanowski – polski malarz
- Mikołaj Lachowski – major UB
- Emmanuel Mané-Katz – żydowsko-francuski malarz
- Leo Ornstein – amerykański pianista
- Dimitri Tiomkin – amerykański pianista rosyjskiego pochodzenia
Miasta partnerskie
Borysów, Białoruś
Berdiańsk, Ukraina
Bydgoszcz, Polska- Biała Cerkiew, Ukraina
Bitola, Macedonia Północna
Wenzhou, Chiny- Kołomyja, Ukraina
Michalovce, Słowacja
Providence, USA
Swisztow, Bułgaria- Snina, Słowacja
Uwagi
- ↑ Skutki ataku 27.06.2022 dwoma rakietami typu Ch-22 na centrum handlowe „Amstor” w Krzemieńczuku – na zdjęciach w Wikimedia Commons.
Przypisy
- ↑ Чисельність населення (за оцінкою) на 1 липня 2019 року // Головне управління статистики у Полтавській області.
- ↑ http://dspace.nbuv.gov.ua/bitstream/handle/123456789/32684/10-Vyrskyj.pdf?sequence=1
- ↑ Kremenchuk , encyclopediaofukraine.com (ang.).
- ↑ Смерека Б. Локаційний привілей міста Кременчука 1635 року // Архіви України. К., 2021. Вип. 2 (327). С. 156–169.
- ↑ Demoscope Weekly – Annex. Statistical indicators reference , demoscope.ru .
- ↑ Geoffrey P.G.P. Megargee Geoffrey P.G.P. (red.), Encyclopedia of camps and ghettos, 1933-1945, t. II, part B, s. 1596 .
- ↑ У Кременчуці застрелили мера. pravda.com.ua, 26 lipca 2014. (ukr.).
- ↑ Rosjanie zbombardowali centrum handlowe w Krzemieńczuku. „Nie sposób nawet pomyśleć, ile jest ofiar” , Wprost, 27 czerwca 2022 (pol.).
Linki zewnętrzne
- Kremieńczuk, Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. IV: Kęs – Kutno, Warszawa 1883, s. 662 .
- www.kremenchuk.org (ang.)
