Karol Koźmiński

Obecnie Karol Koźmiński to temat, który nabrał dużego znaczenia w społeczeństwie. Jej wpływ znajduje odzwierciedlenie w różnych obszarach życia codziennego, od polityki po kulturę popularną. W tym artykule zbadamy implikacje i znaczenie Karol Koźmiński, analizując jego ewolucję w czasie i wpływ na współczesny świat. Dodatkowo zbadamy, jak Karol Koźmiński ukształtował sposób, w jaki wchodzimy w interakcję z otoczeniem i innymi ludźmi, a także jego rolę w kształtowaniu naszych indywidualnych i zbiorowych doświadczeń. Karol Koźmiński to zjawisko, które nie ogranicza się do jednej sfery społeczeństwa, ale przekracza granice i bariery, generując dyskusje i debaty na wszystkich poziomach.

Karol Koźmiński
Maciej Gruszczyński
Ilustracja
Karol Koźmiński (ok. 1937)
kapitan artylerii kapitan artylerii
Data i miejsce urodzenia

21 maja 1888
Rożenek

Data i miejsce śmierci

2 października 1967
Warszawa

Przebieg służby
Lata służby

1915–1934

Siły zbrojne

Armia Austro-Węgier
Wojsko Polskie

Formacja

Legiony Polskie

Jednostki

Gabinet Ministra Spraw Wojskowych

Stanowiska

referent

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
wojna polsko-bolszewicka

Późniejsza praca

pisarz, dziennikarz, rysownik, ilustrator

Odznaczenia
Krzyż Niepodległości Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Walecznych (1920–1941, dwukrotnie) Srebrny Krzyż Zasługi (II RP) Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921 Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości Medal 3 Maja Order Estońskiego Czerwonego Krzyża III Klasy Kawaler Orderu Gwiazdy Rumunii Kawaler Orderu Świętego Sawy (Serbia) Kawaler Orderu Palm Akademickich (Francja) Medal Zwycięstwa (międzyaliancki) Medal Pamiątkowy Jubileuszowy 10 Rocznicy Wojny Niepodległościowej

Karol Koźmiński, znany również jako Karol Poraj-Koźmiński (ur. 21 maja 1888 w Rożenku, zm. 2 października 1967 w Warszawie) – kapitan artylerii Wojska Polskiego, pisarz, dziennikarz, rysownik i ilustrator.

Życiorys

Urodził się w rodzinie Jana Koźmińskiego h. Poraj (zm. 1910) i Stefanii z Mianowskich (zm. 1936). Miał siostrę Mariannę po mężu Plocer oraz dwóch braci: Jana Ksawerego – artystę malarza i Stanisława – dziennikarza. Uczęszczał do V Gimnazjum rządowego w Warszawie; za udział w strajku szkolnym w 1905 został z niego relegowany. Naukę kontynuował szkole średniej w Piotrkowie Trybunalskim, później studiował w krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych. Studia kontynuował w Królewskiej Akademii Sztuk Pięknych w Monachium. W 1914 powrócił do Warszawy. 7 sierpnia 1915 wstąpił w szeregi 1 pułku ułanów Legionów Polskich. 7 lipca 1916 został ranny pod Trojanówką i dostał się do rosyjskiej niewoli[1]. Po wybuchu rewolucji październikowej zorganizował w Woroneżu Związek Wojskowy Polaków. Przedostał się na ziemie polskie i uczęszczał do Szkoły Podchorążych w Ostrowi Mazowieckiej. W latach 1918–1920 walczył w obronie Lwowa i w wojnie polsko-bolszewickiej. W uznaniu zasług podczas walk w szeregach Legionów Polskich, POW i PSZ był wielokrotnie odznaczany i nagradzany.

Po 1920 służył w Ministerstwie Spraw Wojskowych. W kwietniu 1928 został przeniesiony z korpusu oficerów artylerii do korpusu oficerów administracji (dział kancelaryjny) w stopniu porucznika ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 roku i 27,06 lokatą, z równoczesnym przydziałem do Gabinetu Ministra Spraw Wojskowych na stanowisko referenta[2][3][4]. 29 stycznia 1932 roku został mianowany kapitanem ze starszeństwem z 1 stycznia 1932 roku i 2. lokatą w korpusie oficerów administracji (dział kancelaryjny)[5]. Od 1932 kierował referatem prasowym tego ministerstwa. Od 1933 przez rok był redaktorem naczelnym Polski Zbrojnej. Z dniem 30 listopada 1933 został przeniesiony w stan nieczynny na okres sześciu miesięcy[6]. W marcu 1934 został przeniesiony z korpusu oficerów administracji do korpusu oficerów artylerii z pozostawieniem na dotychczasowym stanowisku w Gabinecie Ministra Spraw Wojskowych (stan nieczynny)[7]. Z dniem 30 czerwca 1934 został przeniesiony w stan spoczynku[8]. Ponadto był prelegentem w Polskim Radio. W latach 1938–1939 redagował „Przegląd modelarstwa lotniczego” dodatek do czasopisma lotniczego Lot Polski. Pod koniec lat 30. był zastępcą członka komisji rewizyjnej zarządu Towarzystwa Wyższej Szkole Dziennikarskiej w Warszawie[9].

Po II wojnie światowej skupił się na twórczości literackiej; tworzył literaturę historyczną. Część twórczości powstała pod pseudonimem Maciej Gruszczyński.

Twórczość

Wykaz dzieł, w porządku alfabetycznym (w nawiasach podano daty pierwszych wydań wersji książkowych)[10]:

  • Bez trwogi i zmazy: Opowieść o generale Karolu Kniaziewiczu (1962)
  • Bohater dwóch kontynentów: Powieść historyczna o Kazimierzu Pułaskim (1968)
  • Bohater Racławic (1955)
  • Elwira: Powieść z lat Wiosny Ludów (1969)
  • Fiszerek: Opowieść o generale Stanisławie Fiszerze (1964)
  • Generał Bosak (1962)
  • Generał Kruk: Opowieść z czasów powstania styczniowego (1967)
  • Grenadier Stach: Opowieść z czasów powstania kościuszkowskiego (1969)
  • Grenadierzy krakowscy (1965)
  • Hugo Kołłątaj (1965)
  • Jan Henryk Dąbrowski (1960)
  • Józef Sułkowski (1935)
  • Józef Wybicki (1963)
  • Kamienie na szaniec (1937)
  • Kościuszko: Opowieść (1958)
  • Książę Józef Poniatowski 1763–1813 (1967)
  • Legion wolności (1955)
  • Lelewel (1967)
  • Meteor: Opowieść o Józefie Sułkowskim (1961)
  • Michałko: Zapomniany partyzant chłopski (1954)
  • Obrońca Woli: Opowieść o generale Sowińskim (1957)
  • Orlę: Powieść historyczna (1964)
  • Ostatni wódz: Opowieść o ks. Stanisławie Brzósce (1963)
  • Pułkownik Berek: Opowieść o Berku Joselewiczu (1959)
  • Queretaro: Powieść (1932)
  • Rotmistrz Andrzej: Powieść (1930)
  • Rotmistrz Michałko: Powieść historyczna z XVII w. (1957)
  • Stanisław Staszic (1965)
  • Sułkowski, jakobin polski (1948)
  • Tadeusz Kościuszko 1746–1817 (1969)
  • W niewoli i w Wehrmachcie 1916–1918 (1930)
  • Z ułanami Beliny 1914–1916 (1928)

Ordery i odznaczenia

Przypisy

  1. ↑ VII Lista strat 1916 ↓, s. 12.
  2. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 9 z 26 kwietnia 1928 roku, s. 136.
  3. ↑ a b c d e Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 827.
  4. ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 356, 429.
  5. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 2 z 30 stycznia 1932 roku, s. 98.
  6. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 2 z 26 stycznia 1934 roku, s. 20.
  7. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 7 z 12 marca 1934 roku, s. 88.
  8. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 7 czerwca 1934 roku, s. 144.
  9. ↑ Wyższa Szkoła Dziennikarska w Warszawie. Sprawozdanie za XXI Rok Szkolny 1937–1938 oraz Program na Rok 1938–1939. Warszawa: 1938, s. 44.
  10. ↑ Autor: Koźmiński Karol (pseud. Gruszczyński Maciej). Serwis BiblioNETka . www.biblionetka.pl. . (pol.).
  11. ↑ M.P. z 1931 r. nr 111, poz. 163 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
  12. ↑ M.P. z 1938 r. nr 258, poz. 592 „za zasługi w służbie wojskowej”.
  13. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 3 z 11 listopada 1938 roku, s. 6.
  14. ↑ a b Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 356.
  15. ↑ M.P. z 1925 r. nr 62, poz. 234 „za zasługi, położone w dziedzinie organizacji i administracji armji Rzeczypospolitej Polskiej”.
  16. ↑ a b c d e f Stanisław Łoza (red.): Czy wiesz kto to jest?. Wyd. II popr. Warszawa: Główna Księgarnia Wojskowa, 1938, s. 379.
  17. ↑ M.P. z 1936 r. nr 261, poz. 461 „za szerzenie zamiłowania do literatury polskiej i krzewienie czytelnictwa w wojsku”.
  18. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. Nr 12 z 6 sierpnia 1929 r., s. 242.

Bibliografia

Linki zewnętrzne