Jaworzyna (1173 m)

Jaworzyna (1173 m) to temat, który od lat budzi zainteresowanie i debatę. Od momentu powstania przyciąga uwagę ludzi w każdym wieku i o różnych zainteresowaniach, stając się fenomenem kulturowym przekraczającym granice i pokolenia. W tym artykule zbadamy różne perspektywy i podejścia związane z Jaworzyna (1173 m), od jego wpływu na społeczeństwo po jego dzisiejsze znaczenie. Poprzez szczegółową analizę staramy się lepiej zrozumieć to zjawisko i jego wpływ w różnych obszarach, umożliwiając w ten sposób szersze i wzbogacające zrozumienie Jaworzyna (1173 m).

Jaworzyna
Ilustracja
Widok z Hali na Małej Raczy
Państwo

 Polska  Słowacja

Położenie

Nová Bystrica

Pasmo

Beskid Żywiecko-Kisucki

Wysokość

1173 m n.p.m.

Położenie na mapie gminy Rajcza
Mapa konturowa gminy Rajcza, blisko dolnej krawiędzi znajduje się czarny trójkącik z opisem „Jaworzyna”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się czarny trójkącik z opisem „Jaworzyna”
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, blisko dolnej krawiędzi znajduje się czarny trójkącik z opisem „Jaworzyna”
Położenie na mapie powiatu żywieckiego
Mapa konturowa powiatu żywieckiego, blisko dolnej krawiędzi po lewej znajduje się czarny trójkącik z opisem „Jaworzyna”
Ziemia49°23′45″N 19°02′07″E/49,395833 19,035278

Jaworzyna (słow. Javorina, 1173 m)[1] – szczyt w Beskidzie Żywiecko-Kisuckim. Znajduje się w głównym grzbiecie tego pasma, w Grupie Wielkiej Raczy, pomiędzy szczytami Bugaj (1140 m) i Kikula (1119 m). Grzbietem tym przebiega granica polsko-słowacka i Wielki Europejski Dział Wodny. W północno-zachodnim kierunku (na polską stronę) opada z Jaworzyny grzbiecik oddzielający potok Z Ciapkowa od potoku Abramów[2][3], w południowo-wschodnim kierunku (na słowacką stronę) odbiega krótki grzbiet ze szczytem Kýčerka (1050 m)>[4].

Jaworzyna jest porośnięta lasem. Na jej grzbiecie znajdowała się duża i dawniej wypasana polana, obecnie jednak zarasta ona już lasem. Przez Jaworzynę, górnym obrzeżem zarastającej polany prowadzi czerwony szlak turystyczny. Po minięciu wierzchołka w kierunku Kikuli prowadzi on leśną przecinką graniczną, po obydwu stronach której rosną dwa zupełnie różne lasy; po słowackiej stronie jest to pierwotny las bukowy, po polskiej wtórny las świerkowy. Przy schodzeniu z Jaworzyny na przełęcz między Jaworzyną a Kikulą z przecinki tej widoczny jest szczyt Majów, Wielka Rycerzowa z Halą Rycerzową, a w oddali masyw Pilska[5].

Polskie stoki Jaworzyny znajdują się w granicach miejscowości Rycerka Górna w województwie śląskim, w powiecie żywieckim, w gminie Rajcza[2]. W regionalizacji fizycznogeograficznej Polski według Jerzego Kondrackiego Grupa Wielkiej Raczy zaliczana jest do Beskidu Żywieckiego[6], w nowszej polskiej regionalizacji z 2018 roku do Beskidu Żywiecko-Kisuckiego[7], na Słowacji do Beskidu Kisuckiego[8].

Szlaki turystyczne

szlak turystyczny czerwony odcinek: Wielka Racza – Jaworzyna – przełęcz PrzegibekBaniaPrzegibekMajcherowaPrzełęcz Halna[1].

Przypisy

  1. a b Beskid Śląski i Żywiecki. Mapa 1:50 000, Kraków: Compass, 2011, s. 2, ISBN 978-83-7605-084-3.
  2. a b Geoportal. Mapa lotnicza .
  3. Geoportal. Mapa topograficzna 1:10 000 .
  4. FreemapSlovakia (słowacka mapa turystyczna) .
  5. Stanisław Figiel, Urszula Janicka-Krzywda, Wojciech W. Wiśniewski Piotr Krzywda, Beskid Żywiecki: przewodnik, Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Rewasz”, 2012, s. 133–134, ISBN 978-83-62460-30-4.
  6. Jerzy Kondracki, Geografia regionalna Polski, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1998, s. 318, 330–333, ISBN 83-01-12479-2.
  7. Balon J., Jodłowski M., Krąż P., Beskidy Zachodnie (513.4–5), Richling A. i inni red., Regionalna geografia fizyczna Polski, Poznań 2021, s. 481, 494.
  8. Słowacka mapa turystyczna (regiony geograficzne) .
Widok na Jaworzynę z Pleskierówki
Widok na Jaworzynę z Pleskierówki