Jad Waszem

Wygląd przypnij ukryj Jad Waszem‏יָד וַשֵׁם‎
Ilustracja
Państwo

 Izrael

Miejscowość

Jerozolima

Data założenia

1953

Położenie na mapie JerozolimyMapa konturowa Jerozolimy, po lewej znajduje się punkt z opisem „Jad Waszem”Jad WaszemJad Waszem
Położenie na mapie IzraelaMapa konturowa Izraela, w centrum znajduje się punkt z opisem „Jad Waszem”Jad WaszemJad Waszem
Ziemia31°46′27″N 35°10′32″E/31,774167 35,175556
Strona internetowa

Jad Waszem (lub Jad wa-Szem, hebr. ‏יד ושם‎, ang. Yad Vashem), Instytut Pamięci Męczenników i Bohaterów Holocaustu – instytut w Izraelu poświęcony żydowskim ofiarom Holocaustu, założony w 1953 roku w Jerozolimie na mocy Ustawy o Pamięci, przyjętej przez izraelski parlament Kneset. Zlokalizowany jest na Wzgórzu Herzla.

Termin „Jad Waszem” oznacza „miejsce i imię” (lub „pomnik i imię”) i zaczerpnięty jest z księgi Izajasza (Iz 56, 5): dam miejsce w moim domu i w moich murach oraz imię lepsze od synów i córek, dam im imię wieczyste i niezniszczalne.

Instytut składa się z Nowego Muzeum Historycznego wraz z Salą Imion, gdzie przechowywane są dane o Ofiarach Holokaustu, Izby Pamięci, Ogrodu Sprawiedliwych wśród Narodów Świata, dwóch galerii sztuki, synagogi, archiwum i biblioteki, Doliny Zabitych Wspólnot i Międzynarodowej Szkoły Nauczania o Holokauście. Poza tym na terenie Jad Waszem znajduje się kilkanaście mniejszych i większych pomników poświęconych m.in. zamordowanym w czasie Holocaustu dzieciom, żydowskim partyzantom i żołnierzom oraz Januszowi Korczakowi. Jeden z pomników to urwany wiadukt kolejowy, na którym stoi towarowy wagon, służący w czasie II wojny światowej do przewożenia Żydów do obozów zagłady. W całym Jad Waszem posadzone są drzewa upamiętniające Sprawiedliwych Wśród Narodów Świata – nie-Żydów, którzy ratowali Żydów w czasie Holocaustu, niejednokrotnie ryzykując własne życie. Obecnie, ze względu na brak miejsca, ich nazwiska umieszczane są na specjalnej ścianie pamiątkowej.

Niewielki ogród i tablica pamiątkowa na terenie Jad Waszem poświęcone są mieszkańcom Le Chambon-sur-Lignon, miasteczka we Francji, którzy w czasie drugiej wojny światowej uczynili swoją miejscowość azylem dla Żydów uciekających przed Niemcami.

Wśród drzewek posadzonych w Alei Sprawiedliwych znajduje się też drzewko posadzone w 1963 r. przez Władysława Bartoszewskiego i Marię Kann w imieniu Rady Pomocy Żydom „Żegota” – jedynej organizacji w okupowanej Europie powołanej w celu ratowania Żydów.

Przewodniczącym zarządu Jad Waszem jest od sierpnia 2021 r. Dani Dayan. Wcześniej, od 1993 r. funkcję tę sprawował były wojskowy, Awner Szalew, który zastąpił Jicchaka Arada, przewodniczącego zarządu przez 21 lat (1972–1993).

Galeria

Przypisy

  1. Archiwum Żydowskiego Instytutu Historycznego. ŻIH. . . (pol.).
  2. Jad wa-Szem, Encyklopedia PWN  .
  3. Edukacja - Polski - Jad Waszem. yadvashem.org. .
  4. Marcin Rozmarynowski: Jad Waszem – wizyta w Instytucie Pamięci Męczenników i Bohaterów Holokaustu w Jerozolimie. historia.org.pl, 2017-12-02. .
  5. Przemówienie Benedykta XVI w Instytucie Pamięci Jad Waszem w Jerozolimie 11 maja 2009 roku. ekai.pl. . .
  6. Yad Vashem. sprawiedliwi.org.pl. .
  7. Biblia Tysiąclecia - Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu - Iz 56. Wydawnictwo Pallottinum w Poznaniu. .
  8. Yad Vashem ma nowego szefa. Kim jest Dani Dajan? , wiadomosci.dziennik.pl, 22 sierpnia 2021   (pol.).

Zobacz też

Linki zewnętrzne

Kontrola autorytatywna (instytut badawczy):Encyklopedie internetowe: