Hirohito

Hirohito
裕仁

Imię japońskie
Kanji 裕仁 Transkrypcja Hepburna Hirohito
Cesarz Hirohito (1971)
Cesarz Japonii
Okres	od 25 grudnia 1926 do 7 stycznia 1989
Koronacja	10 listopada 1928
Era panowania	Shōwa
Poprzednik	Yoshihito
Następca	Akihito
Dane biograficzne
Data i miejsce urodzenia	29 kwietnia 1901 Tokio
Data i miejsce śmierci	7 stycznia 1989 Tokio
Ojciec	Yoshihito
Matka	Sadako Kujō
Odznaczenia
Multimedia w Wikimedia Commons
Cytaty w Wikicytatach

Hirohito (jap. 裕仁 Hirohito; ur. 29 kwietnia 1901 w Tokio, zm. 7 stycznia 1989 tamże) – 124. cesarz Japonii, panujący w latach 1926–1989. Zgodnie ze zwyczajem, cesarz Japonii po śmierci otrzymuje imię epoki, w czasie której panował. Z tego powodu obecnie nazywany jest cesarzem Shōwa (jap. 昭和天皇 Shōwa tennō).

Hirohito został regentem w 1921, gdy jego ojciec, Yoshihito, wycofał się z życia publicznego z powodu choroby umysłowej. 25 grudnia 1926, po śmierci Yoshihito, został cesarzem. Uroczystości intronizacyjne odbyły się 10 listopada 1928 roku^[1]. Jako nazwę okresu jego panowania przyjęto Shōwa (Oświecony Pokój). Był najdłużej panującym cesarzem w historii Japonii.

W początkowych latach rządów Hirohito w Japonii narastały tendencje militarystyczno-nacjonalistyczne, które doprowadziły do działań mających na celu podbój Azji. W 1940 Japonia zawarła pakt z III Rzeszą i Królestwem Włoch i zmilitaryzowała gospodarkę. Hirohito był temu przeciwny, ale realnie nie posiadał dostatecznej władzy, aby przeciwstawić się działaniom kolejnych rządów.

14 sierpnia 1945 zdecydował się na bezprecedensowy krok i nagrał skierowane do Japończyków orędzie radiowe, w którym poinformował o zakończeniu walk. Emisji orędzia próbował zapobiec major Kenji Hatanaka, który wraz z grupą spiskowców zdecydował się zająć pałac cesarski, jednak nie udało mu się odnaleźć płyty z nagraniem. 15 sierpnia o godz. 12:00 orędzie Cesarza Hirohito zostało wyemitowane i przeszło do historii jako Przesłanie diamentowego głosu^[2].

Po kapitulacji Japonii zachował godność cesarza, utracił jednak przysługujący mu wcześniej status boski, a jego rola została ograniczona do reprezentacyjnej. Zmarł 7 stycznia 1989 w wieku 87 lat, po 62 latach i 13 dniach panowania.

Cesarz interesował się biologią morską, specjalizował się w badaniu meduz^[3]. W Pałacu Cesarskim znajdowało się laboratorium, w którym pracował. Pod imieniem „Hirohito” opublikował wiele prac z badań nad gatunkami Hydrozoa^[4]. Jego zainteresowania kontynuowali potomkowie. Jego syn i następca, Akihito, jest uznanym specjalistą w dziedzinie ryb babkowatych (Gobiidae)^[5].

• Wielka Wstęga Najwyższego Orderu Chryzantemy – Japonia
• Wielka Wstęga Kwiatów Paulowni Orderu Wschodzącego Słońca – Japonia
• Wielka Wstęga Orderu Świętego Skarbu – Japonia
• Order Złotej Kani I klasy – Japonia
• Order Kultury – Japonia
• Krzyż Wielki z Łańcuchem Orderu Białej Róży – 1942, Finlandia
• Order Złotego Runa – Hiszpania
• Krzyż Wielki Orderu Świętego Olafa – Norwegia
• Order Orła Białego – 1922, Polska^[6]
• Order Królewski Serafinów – 1919, Szwecja
• Order Rajamitrabhorn – 1963, Tajlandia
• Order Podwiązki – 1921, Wielka Brytania
• Honorowy Rycerz Krzyża Wielkiego Orderu Łaźni – 1921, Wielka Brytania
• Honorowy Rycerz Krzyża Wielkiego Królewskiego Orderu Wiktoriańskiego – 1921, Wielka Brytania
• Order Annuncjaty – Włochy
• Kawaler Krzyża Wielkiego Udekorowany Wielką Wstęgą Orderu Zasługi Republiki Włoskiej – 1982, Włochy^[7]
• Wielki Łańcuch Orderu Sikatuny (Filipiny)

• EwaE. Pałasz-Rutkowska EwaE., KatarzynaK. Starecka KatarzynaK., Japonia, Warszawa: Wydawnictwo Trio, 2004, ISBN 83-88542-84-2, OCLC 749335839 . Brak numerów stron w książce
• SusanS. Chira SusanS., Hirohito, 124th Emperor of Japan, Is Dead at 87, nytimes.com, 7 stycznia 1989   (ang.).