Graman Quassi

Obecnie Graman Quassi stał się tematem o ogromnym znaczeniu w społeczeństwie. Wpływ Graman Quassi rozciąga się od sfery osobistej i emocjonalnej po sferę polityczną i ekonomiczną, dotykając różnych aspektów życia ludzi. Wraz z postępem technologii i komunikacji Graman Quassi zyskał niespotykane dotąd znaczenie, wpływając na sposób, w jaki współpracujemy, pracujemy i rozwijamy się jako społeczeństwo. W tym artykule zbadamy wiele wymiarów Graman Quassi i jego wpływ na nasze życie, a także możliwe przyszłe konsekwencje, jakie może mieć.

Graman Quassi
Kwasi Mukamba
Ilustracja
Graman Quassi na rycinie autorstwa Williama Blake'a z 1796
Data i miejsce urodzenia

ok. 1690
Złote Wybrzeże

Data i miejsce śmierci

12 marca 1787
Paramaribo

Zawód, zajęcie

niewolnik, później wyzwoleniec, uzdrowiciel, zielarz i łowca niewolników

Multimedia w Wikimedia Commons

Kwasimukamba, Kwasi Mukamba, Quassi lub Graman Quacy (pisane również jako Kwasi i Quasi) (ur. ok. 1690[1] na Złotym Wybrzeżu[2], zm. 12 marca 1787 w Paramaribo) – niewolnik z Surinamu, później wyzwoleniec znany jako zielarz-uzdrowiciel i łowca niewolników w służbie holenderskich kolonizatorów w Surinamie. Upamiętniony został w naukowej nazwie rodzaju gorzkla Quassia.

Życiorys

Quassi wywodził się z plemienia Akan z terenu dzisiejszej Ghany, ale jako dziecko[3][4] lub młody dorosły został zniewolony[5] i przywieziony do Nowego Świata. W Surinamie, holenderskiej kolonii w Ameryce Południowej, został zatrudniony na plantacji trzciny cukrowej New Timotebo. Quassi miał wielką wiedzę językową i zielarską. Zasłynął jako uzdrowiciel. Za swoje usługi otrzymywał wynagrodzenie. Stopniowo stał się osobą wpływową[2].

Quassi brał udział w wojnach kolonialnych przeciwko plemieniu Saramaka z ludu Maroni jako zwiadowca i negocjator Holendrów. Współpracował z Johnem Gabrielem Stedmanem, szkocko-holenderskim najemnikiem[2]. Po spotkaniu z Quassim w 1777 porucznik napisał:

Ten Afrykanin, dzięki swemu ujmującemu usposobieniu i pracowitości, nie tylko wyzwolił się ze stanu niewolnictwa, ale dzięki swej wspaniałej pomysłowości i pomysłowemu postępowaniu znalazł sposób na bardzo intratne utrzymanie. Uzyskał wśród niższych niewolników opinię czarnoksiężnika (...). Graman Quassi, czyli Wielki Człowiek Quassi, został natychmiast wysłany w celu odnalezienia sprawców, których bardzo rzadko przegapiał, szczególnie przez ich wiarę w jego czary (…) i za te usługi czasami otrzymywał nagrody pieniężne”[5].

W czasie walk stracił prawe ucho[6]. Europejczycy dali mu złoty napierśnik z napisem „Quassie, wierny białym”. Służył gubernatorowi jako jego osobisty niewolnik, dopóki nie został uwolniony na mocy ustawy o wyzwoleniu w 1755[2].

Pod koniec lat 60. XVIII wieku był właścicielem plantacji. W lutym 1772 odwiedził Holandię i został przyjęty na audiencji przez Wilhelma V, księcia orańskiego[7]. Został odznaczony za zasługi dla Holendrów. Otrzymał błękitno-szkarłatny ubiór, obszyty szeroką złotą koronką i kapelusz z białym piórem (w stylu holenderskiego generała)[5]. Wrócił do Surinamu we wrześniu 1772[7].

12 marca 1787 gubernator Wichers ogłosił, że Quassi zmarł w Paramaribo w wieku co najmniej 95 lat[8]. Mieszkał w okazałym domu opłaconym przez rząd holenderski. Miał własną plantację, na której pracowali niewolnicy[5]. Został pochowany przez Korpus Wolnych Czarnych[8].

Upamiętnienie

Używał gorzkiego naparu do leczenia infekcji pasożytami jelitowymi. Miksturę sporządził na bazie roślin z gatunku gorzkla właściwa Quassia amara. Gorzkla ta jest nadal stosowana w produkowanych przemysłowo lekach przeciwko pasożytom jelitowym. We współczesnych relacjach Quassi opisywany jako „jeden z najbardziej niezwykłych czarnych mężczyzn w Surinamie, a być może na świecie”[9]. Naukowcy uważają, że Quassi prawdopodobnie odkrył właściwości gorzkli przed 1730. Może podzielił się odkryciami z wizytującym ok. 1761 holenderskie kolonie szwedzkim przyrodnikiem Nilsem Dahlbergiem, który był w kontakcie z Karolem Linneuszem. Ten nazwał roślinę na cześć Quassiego[5]. Carl Gustav Dahlberg, szwedzki właściciel plantacji w Surinamie, był oburzony, że Linneusz upamiętnił Quassiego, bo liczył, że skoro to on podarował Linneuszowi okaz leczniczej rośliny, zostanie ochrzczona jego imieniem[10].

Na suficie Hintze Hall w Muzeum Wiktorii i Alberta znajduje się przedstawienie rośliny nazwanej na cześć Quassiego[5].

W latach 60. i 90. XX wieku surinamscy Maroni wspominali go jako zdrajcę[5][11].

Przypisy

  1. ↑ Josh Davis, Are natural history museums inherently racist? , 2019 .
  2. ↑ a b c d GRAMAN QUASSI: THE AFRICAN SLAVE IN SURINAM WHO DISCOVERED BITTER (QUASSIA) TONIC FOR TREATING FEVER WITHOUT SIDE EFFECTS , African Lisbon Tour, 18 września 2019 (ang.).
  3. ↑ Nathaniel Crabbe, Graman Quassi: Meet the Ghanaian who discovered the Quassia Tonic to heal Whites , Yen.com.gh - Ghana news., 5 marca 2020 (ang.).
  4. ↑ Graman Quassi, discoverer of Quassia Tonic , Ghanaian Museum, 4 marca 2020 (ang.).
  5. ↑ a b c d e f g Who was Graman Kwasi? , www.nhm.ac.uk (ang.).
  6. ↑ Surinam Slave Trade , BibliOdyssey, 19 sierpnia 2007 .
  7. ↑ a b Gert Oostindie, Emy Maduro, In het land der overheerser II, „Verhandelingen van Het Koninklijk Instituut voor Taal-, Land- en Volkenkunde” (100), 1986, s. 109.
  8. ↑ a b DBNL, Ruud Beeldsnijder Een weinig bekende brief over de heelmeester, lukuman en slavenjager Quassie, OSO. Tijdschrift voor Surinaamse taalkunde, letterkunde en geschiedenis. Jaargang 12 , DBNL (niderl.).
  9. ↑ R. Price, Kwasimukambas gambit, „Bijdragen tot de Taal-, Land- en Volkenkunde”, 135 (1), 1979, s. 151–169.
  10. ↑ Graman Quassi: the African slave in Surinam who discovered bitter (Quassia) tonic for treating fever without side effects , GRAMAN QUASSI .
  11. ↑ Richard Price, First-time: the historical vision of an African American people, University of Chicago Press 2002.