Gallipoli (półwysep)

W dzisiejszym świecie Gallipoli (półwysep), czy to jako temat debaty, jako istotna postać, czy też jako data emblematyczna, zyskał istotne znaczenie w różnych obszarach. Niezależnie od tego, czy chodzi o politykę, kulturę, naukę czy życie codzienne, Gallipoli (półwysep) pozycjonuje się jako kluczowy element nadający ton naszym działaniom i decyzjom. W tym artykule przeanalizujemy wpływ i znaczenie Gallipoli (półwysep) w różnych kontekstach, a także jego wpływ na nasze społeczeństwo. Od czasu pojawienia się Gallipoli (półwysep) wzbudził znaczne zainteresowanie, a jego obecność nadal wywołuje debatę i refleksję.

Gallipoli
{{{alt grafiki}}}
Półwysep Gallipoli z otoczeniem
Państwo

 Turcja

Położenie na mapie Çanakkale
Mapa konturowa Çanakkale, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Gallipoli”
Położenie na mapie Turcji
Mapa konturowa Turcji, blisko lewej krawiędzi nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Gallipoli”
Ziemia40°22′02″N 26°27′18″E/40,367222 26,455000
Mapa
Półwysep Gallipoli, Morze Egejskie, Dardanele i Morze Marmara

Gallipoli (tur. Gelibolu, w starożytności Chersonez Tracki[1]) – półwysep w europejskiej części Turcji, nad Morzem Egejskim, pomiędzy cieśniną Dardanele (prowadzącą na Morze Marmara) a zatoką Saros(inne języki) na północy. Długość półwyspu wynosi ok. 90 km, szerokość do 21 km. Głównym miastem jest Gallipoli[2].

Historia

 Osobny artykuł: Bitwa pod Gallipoli (1312).

W 1356 półwysep został opanowany przez Turcję jako pierwsza turecka posiadłość w Europie[3].

 Osobny artykuł: Bitwa o Gallipoli.

Gallipoli jest znane przede wszystkim jako miejsce desantu i późniejszych walk wojsk angielskich (także australijskich i nowozelandzkich) oraz francuskich w czasie I wojny światowej, w okresie od kwietnia 1915 do stycznia 1916 roku. Operację wojsk sprzymierzonych przygotował ówczesny I lord Admiralicji, a późniejszy premier Wielkiej Brytanii Winston Churchill. Celem operacji było opanowanie cieśnin czarnomorskich i otwarcie drogi wodnej łączącej państwa ententy i Rosję. Wskutek niedogodnych warunków i silnego oporu wojsk tureckich walki zakończyły się ostatecznie klęską wojsk sprzymierzonych i ogromnymi stratami osobowymi obu walczących stron - odpowiednio 180 i 220 tys. żołnierzy. W czasie walk na półwyspie zasłużył się dowódca armii tureckiej Mustafa Kemal, znany później jako Kemal Atatürk, założyciel nowoczesnego państwa tureckiego po upadku Imperium Osmańskiego.

Zobacz też

Przypisy

  1. Chersonez, Encyklopedia PWN , Wydawnictwo Naukowe PWN .
  2. Słownik nazw geograficznych, VIDEOGRAF II, wyd. 2006, s. 127
  3. Ilustrowana encyklopedia powszechna, Wydawnictwo Zielona Sowa, wyd. 2011, s. 317

Linki zewnętrzne