Filodon
Zagłębmy się w fascynujący świat Filodon, tematu, który przykuł uwagę milionów ludzi na całym świecie. Niezależnie od tego, czy ze względu na swój wpływ na społeczeństwo, znaczenie historyczne czy wpływ na sferę kulturową, Filodon stał się tematem codziennych rozmów. Przez lata wzbudził zainteresowanie i debatę, prowokując do głębokich refleksji i analiz na temat jego znaczenia i konsekwencji w naszym życiu. W tym artykule zbadamy wiele aspektów Filodon, zapewniając świeżą i wzbogacającą wizję, która pozwoli nam lepiej zrozumieć jego znaczenie i znaczenie w bieżącym kontekście.
| Phyllodon | |||
| Thulborn, 1973 | |||
| |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| Nadrząd | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Infrarząd | |||
| Rodzina | |||
| Rodzaj |
filodon | ||
| Gatunki | |||
| |||
Filodon (Phyllodon) – rodzaj niewielkiego ornitopoda żyjącego w późnej jurze na terenie dzisiejszej Portugalii. Mógł być blisko spokrewniony ze współczesnymi mu dinozaurami żyjącymi na obszarze Ameryki Północnej. Jest znany ze skamieniałości zębów i przypuszczalnie żuchwy. Nazwę Phyllodon nosi również rodzaj mchów, jednak nie stanowi to problemu, gdyż taksony te należą do różnych królestw.
Historia odkryć
Phyllodon henkeli został opisany w oparciu o MGSP G5 – niekompletną żuchwę wydobytą z kopalni węgla brunatnego nieopodal Leirii. Richard Thulborn, który opisał gatunek, do holotypu dołączył jeden ząb szczęki (MSGP G2). Uznał Phyllodon henkeli za hipsylofodonta i przedstawił rekonstrukcję wzoru zębowego[1]. Peter Galton, badający późnojurajskie hipsylofodonty z Ameryki Północnej, uznał, że zęby filodona najbardziej przypominają zęby nanozaura i zgodził się z identyfikacją Phyllodon jako hipsylofodonta ze względu na asymetryczność zębów żuchwy przy spojrzeniu z przodu i z tyłu[2].
Ze względu na niekompletność materiału kopalnego Phyllodon jest często uznawany wątpliwy rodzaj bazalnego ornitopoda o bliżej nieustalonym pokrewieństwie[3][4]. W 2001 roku Oliver Rauhut opisał nieznane dotąd skamieniałości mogące należeć do przedstawicieli tego rodzaju. Pochodzą one z miejsca, w którym odkryto także holotyp, i obejmują fragment żuchwy oraz ponad 120 zębów. Ze względu na nieobecność w tej lokalizacji dinozaurów podobnych do filodona Rauhut wstępnie uznał je za reprezentujące rodzaj Phyllodon. Zęby były mierzyły nie więcej niż 3 mm długości i prawdopodobnie należały do osobnika juwenilnego. W opisanym materiale Rauhut odnalazł dodatkowe cechy diagnostyczne Phyllodon, w tym bardzo wysokie zęby szczęki, wskazujące, że rodzaj ostatecznie może być ważny. Dzięki porównaniu z innymi hipsylofodontami, Rauhut doszedł do wniosku, że filodon wykazuje największe podobieństwa do drinkera, występującego w późnej jurze na terenie północnoamerykańskiej formacji Morrison[5]. Również Galton w 2007 spostrzegł podobieństwa zębów filodona oraz drinkera i nanozaura[6].
Paleobiologia
Jako przedstawiciel Hypsilophodontidae lub innej grupy bazalnych ornitopodów Phyllodon był prawdopodobnie dwunożnym roślinożercą. Większość dorosłych hipsylofodontów mierzyła 1–2 m długości[4], więc przypuszczalnie również on osiągał zbliżone rozmiary. Niektóre źródła podają, że dorastał do około 90 cm długości[7]. Jego podobieństwo do północnoamerykańskich drinkera i nanozaura jest kolejnym ogniwem łączącym fauny późnojurajskiej Portugalii i współczesnej jej formacji Morrison[8].
Przypisy
- ↑ Richard A. Thulborn. Teeth of ornithischian dinosaurs from the Upper Jurassic of Portugal, with description of a hypsilophodontid (Phyllodon henkeli gen. et sp. nov.) from the Guimarota lignite. „Memória Serivoços Geológicos de Portugal (Nova Série)”. 22, s. 89–134, 1973. (ang.).
- ↑ Peter M. Galton. The cranial anatomy of Dryosaurus, a hypsilophodontid dinosaur from the Upper Jurassic of North America and East Africa, with a review of hypsilophodontids from the Upper Jurassic of North America. „Geologica et Palaeontologica”. 17, s. 207–243, 1983. (ang.).
- ↑ Hans-Dieter Sues, David B. Norman: Hypsilophodontidae, Tenontosaurus, Dryosauridae. W: David B. Weishampel, Peter Dodson, Halszka Osmólska (red.): The Dinosauria. Wyd. pierwsze. Berkeley: University of California Press, 1990, s. 498–509. ISBN 0-520-06727-4.
- ↑ a b David B. Norman i inni, Basal Ornithopoda, David B. Weishampel, Peter Dodson, Halszka Osmólska (red.), The Dinosauria, wyd. drugie, Berkeley: University of California Press, 2004, s. 393–412, ISBN 0-520-24209-2.
- ↑ Oliver W. M. Rauhut. Herbivorous dinosaurs from the Late Jurassic (Kimmeridgian) of Guimarota, Portugal. „Proceedings of the Geologists' Association”. 112 (3), s. 275–283, 2001. DOI: 10.1016/S0016-7878(01)80007-9. (ang.).
- ↑ Peter M. Galton: Teeth of ornithischian dinosaurs (mostly Ornithopoda) from the Morrison Formation (Upper Jurassic) of the western United States. W: Kenneth Carpenter (red.): Horns and Beaks: Ceratopsian and Ornithopod Dinosaurs. Bloomington and Indianapolis: Indiana University Press, 2007, s. 17–47. ISBN 0-253-34817-X.
- ↑ David Lambert: Księga dinozaurów. Warszawa: ZETDEZET, 1994, s. 179. ISBN 83-85056-26-2.
- ↑ Octávio Mateus: Late Jurassic dinosaurs from the Morrison Formation (USA), the Lourinhã and Alcobaça Formations (Portugal), and the Tendaguru Beds (Tanzania): a comparison. W: John R. Foster, Spencer G. Lucas (red.): Paleontology and Geology of the Upper Morrison Formation. New Mexico Museum of Natural History and Science Bulletin 36. Albuquerque, New Mexico: New Mexico Museum of Natural History and Science, 2006, s. 223–231.
| Infrarzędy dinozaurów | |
|---|---|
| Era dinozaurów | |
| Dyscypliny powiązane |
