Dur brzuszny

Kwestia Dur brzuszny jest obecnie jedną z najbardziej aktualnych kwestii, mającą reperkusje w różnych obszarach społeczeństwa. Od swoich początków po wpływ na życie codzienne, Dur brzuszny wywołał namiętne debaty i był przedmiotem licznych studiów i badań. W tym artykule zbadamy różne aspekty związane z Dur brzuszny, analizując jego znaczenie historyczne, wpływ na kulturę popularną i jego dzisiejsze znaczenie. Dodatkowo zbadamy możliwe przyszłe implikacje Dur brzuszny i możliwe rozwiązania problemów, jakie stwarza. Dołącz do nas w tej ekscytującej podróży po świecie Dur brzuszny!

Typowy objaw choroby – różowa wysypka
Informacje w projektach siostrzanych
 Multimedia w Wikimedia Commons
 Definicje słownikowe w Wikisłowniku

Dur brzuszny (łac. typhus abdominalis, daw. tyfus lub tyfus brzuszny) – ogólnoustrojowa choroba bakteryjna wywołana Gram-ujemnymi pałeczkami Salmonella enterica, serotyp Typhi (Salmonella Typhi). Wywołują ją bakterie z grupy salmonelli, które w temperaturze 60 °C giną już po kilkunastu minutach. Źródłem zakażenia może być brudna woda, nieumyte owoce, a także nieczystości zawierające w sobie pałeczki Salmonella Typhi. Charakteryzuje się gorączką (powoli narastającą, aż do osiągnięcia ok. 40 stopni), krańcowym wyczerpaniem, bólami brzucha, objawami zatrucia endotoksyną (splątanie) i różową wysypką, tak zwaną „różyczką durową”, czyli rumieniową wysypką plamisto-grudkową zlokalizowaną na skórze klatki piersiowej lub nadbrzusza. Tym objawom towarzyszy także powiększenie wątroby, śledziony i węzłów chłonnych szyi oraz zapalenie spojówek. Pomimo gorączki występuje względne spowolnienie pracy serca – jest to objaw Fageta[1].

Klasyfikacja ICD-10

Kod choroby Nazwa choroby
ICD-10: A01 Dur brzuszny
ICD-10: A01.0 Dur brzuszny
Zakażenia wywołane pałeczką Salmonella Typhi
ICD-10: A01.1 Dur rzekomy A
ICD-10: A01.2 Dur rzekomy B
ICD-10: A01.3 Dur rzekomy C
ICD-10: A01.4 Dur rzekomy, nieokreślony
Zakażenia wywołane pałeczką Salmonella Paratyphi, bliżej nieokreślone

Profilaktyka

Dokładne mycie owoców i warzyw przed spożyciem, a także picie tylko czystej wody z pewnego źródła i unikanie kontaktu z nieczystościami skażonymi bakteriami. Bardzo ważne jest mycie rąk przed jedzeniem i po wyjściu z ubikacji, ponieważ dur brzuszny (podobnie jak np. czerwonka) należy do tzw. chorób brudnych rąk (chory na dur brzuszny wydala zarazki z kałem).

Szczepienia

Dr Schreiber z San Augustine podaje szczepionkę przeciw durowi brzusznemu w wiejskiej szkole w hrabstwie San Augustine w Teksasie. Kwiecień 1943

Możliwe jest też przyjęcie szczepionki uodparniającej; odporność zyskuje się po jednej dawce na okres około 3 lat. Na polskim rynku dostępne są cztery szczepionki, z czego trzy podaje się poprzez wstrzyknięcie, a jedną z nich przyjmuje się doustnie:

  • Typhim Vi – jednodawkowa szczepionka inaktywowana[2]
  • Ty – zawiera inaktywowane bakterie Salmonella Typhi, podaje się ją w trzech dawkach[3]
  • TyT – szczepionka uodparniająca na dur brzuszny oraz tężec[4]
  • Vivotif – szczepionka przyjmowana doustnie, zawierająca atenuowane (osłabione) szczepy bakterii chorobotwórczych[5][6]

Rozpoznanie

Stadia duru brzusznego

  • okres obrzmienia rdzeniastego (stadium intumescentiae medullaris)
  • okres tworzenia się strupów (stadium crustosum)
  • okres tworzenia się owrzodzeń (stadium ulcerationis)
  • okres oczyszczania się owrzodzeń (stadium detersionis)

Leczenie

Wymaga leczenia antybiotykiem.

Stosowane antybiotyki to: ampicylina (8 g/dobę) przez okres gorączki, a także kilka dni po jej ustąpieniu. Alternatywne antybiotyki: ciprofloksacyna, cefoperazon. Stosowany z powodzeniem może być również sulfametoksazol z trimetoprimem (kotrimoksazol) i furazolidon. Konieczne jest wyrównanie poziomu płynów i elektrolitów[7].

Rokowanie

Rokowanie dobre, jeżeli wcześnie leczony, przed wystąpieniem powikłań, a ogólny stan i odporność chorego przed chorobą nie jest upośledzona[7].

Przypisy

  1. ↑ Mark H. Beers i inni, The Merck manual. Podręcznik diagnostyki i terapii, 3 wyd. pol, Wrocław: Elsevier Urban & Partner, 2008, s. 1902, ISBN 978-83-60290-99-6, OCLC 297538377 .
  2. ↑ Charakterystyka Produktu Leczniczego Typhim Vi .
  3. ↑ Charakterystyka Produktu Leczniczego Ty .
  4. ↑ Charakterystyka Produktu Leczniczego TyT .
  5. ↑ Charakterystyka Produktu Leczniczego Vivotif .
  6. ↑ Szczepienie na dur. Co powinieneś o nim wiedzieć? , leki.pl (pol.).
  7. ↑ a b c Mark H. Beers i inni, The Merck manual. Podręcznik diagnostyki i terapii, 3 wyd. pol, Wrocław: Elsevier Urban & Partner, 2008, s. 1904, ISBN 978-83-60290-99-6, OCLC 297538377 .

Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.