Czirokezi
W następnym artykule zostanie poruszona kwestia Czirokezi, która jest dziś sprawą najwyższej wagi i aktualności. Czirokezi to temat, który wzbudził zainteresowanie i uwagę dużej liczby osób na całym świecie, a jego wpływ rozciąga się na różne obszary codziennego życia. W związku z tym przeanalizowane zostaną różne aspekty związane z Czirokezi, dostarczając szczegółowych i aktualnych informacji w celu pogłębienia zrozumienia. Ponadto zbadane zostaną różne punkty widzenia i opinie ekspertów w tej dziedzinie, aby zaoferować szeroką i wzbogacającą perspektywę na Czirokezi.
 John Ross • Elias Boudinot • Samuel Smith Lilly Smith • Walini • Marcia Pascal Lillian Gross • William Penn • Thomas M. Cook | |
| Populacja |
316 049+ |
|---|---|
| Miejsce zamieszkania |
Stany Zjednoczone(OK), (KP) |
| Język | |
| Religia |
chrześcijaństwo, Kituhwa, Wspólnota Czterech Matek[2], pejotyzm[3] |
Czirokezi, Czerokezi (nazwa własna Tsalagi, ang. Cherokee) – plemię Indian Ameryki Północnej, pierwotnie wywodzące się od Irokezów i zamieszkujące podgórskie, zachodnie obszary Karoliny Południowej i Północnej, północną Georgię i wschodnie Tennessee. Później większość jego członków została przymusowo przesiedlona na tereny płaskowyżu Ozark. Byli jednym z plemion wliczanych w skład grupy Pięciu Cywilizowanych Plemion. Posługują się językiem czirokeskim.
Według spisu powszechnego z 2000 roku, byli najliczniejszym plemieniem indiańskim w Stanach Zjednoczonych.
Historia i dzieje współczesne
Pierwszym Europejczykiem, który się z nimi zetknął, był Hernando de Soto w roku 1540. W czasie amerykańskiej wojny o niepodległość stanęli po stronie Anglików, ale nie prowadzili otwartej wojny przeciwko kolonistom. W latach 30. XIX wieku zaczęli posługiwać się własnym alfabetem sylabicznym (zob. Sekwoja), wydawać własne publikacje (zob. Elias Boudinot) i tworzyć podstawy autonomicznego systemu polityczno-społecznego (zob. New Echota). Po znalezieniu złota na terenach Georgii w 1838 roku zostali zmuszeni do opuszczenia swego terytorium i udania się na Terytorium Indiańskie w dzisiejszym stanie Oklahoma, gdzie do dziś mieszka wielu z nich. Jedna czwarta nie przeżyła tego „Marszu Śmierci”. W Oklahomie (wówczas tzw. „Indian Territory”) stworzyli – wespół z podobnie przesiedlonymi plemionami Chickasaw, Choctaw, Creek i Seminole – organizację pod nazwą Pięciu Cywilizowanych Narodów. Jako właściciele niewolników opowiedzieli się po stronie Konfederacji w czasie wojny secesyjnej.
Niewielka grupa Czirokezów odmówiła udania się do Oklahomy i zbiegła w góry na pograniczu Karoliny Północnej i Tennessee. Po wielu walkach i rozmowach pokojowych przyznano im pewien obszar ziemi (dzisiaj rezerwat Qualla w górach Smokey w Karolinie Północnej).
Liczebność w roku 2000
Dzięki popularności plemienia wśród Amerykanów oraz liberalnym (w przeszłości) zasadom przyjmowania do plemienia (m.in. byłych czarnoskórych niewolników i Metysów). Czirokezi są dziś najliczniejszą grupą plemienną w USA i całej Ameryce Północnej. Według danych U.S. Census Bureau, podczas spisu powszechnego w 2000 roku 281 069 obywateli USA zadeklarowało, że jest pochodzenia Cherokee, zaś 729 533 oświadczyło, że ma pochodzenie wyłącznie lub między innymi Cherokee.
Znani Czirokezi
- Wes Studi – aktor pochodzenia czirokeskiego
- Tori Amos – piosenkarka
- Chuck Norris – aktor w połowie czirokeski
- Jack Bushyhead – oficer, kapitan w czasach II WŚ, pseud. "Mściciel"[4]
Zobacz też
Przypisy
- ↑ "Pocket Pictorial." Oklahoma Indian Affairs Commission. 2010: 6 and 37. (retrieved 11 June 2010)
- ↑ Sturtevant and Fogelson, 613
- ↑ Minges, Patrick, "Middle and Valley Towns in Western North Carolina." Cherokee Prayer Initiative Journal. 1999
- ↑ „Bękarty wojny” w Dachau. Polska Zbrojna, 2018-06-08. . .
Bibliografia
- Barry M. Pritzker: A Native American Encyclopedia: History, Culture, and Peoples. Oxford: Oxford University Press, 2000. ISBN 978-0-19-513877-1. (ang.).