Chrząstkowiec

Chrząstkowiec to temat, który w ostatnich latach przykuł uwagę wielu osób. Dzięki bogatej i zróżnicowanej historii Chrząstkowiec był przedmiotem debat, badań i ekscytujących dyskusji. Od swoich początków do chwili obecnej Chrząstkowiec pozostawił niezatarty ślad w społeczeństwie, wpływając na sposób, w jaki ludzie myślą, działają i nawiązują relacje. W tym artykule zbadamy wpływ Chrząstkowiec na różne aspekty życia codziennego i omówimy jego znaczenie we współczesnym świecie. Dołącz do nas w tej ekscytującej podróży po fascynującym świecie Chrząstkowiec!

Chrząstkowiec
Ilustracja
Chrząstkowiec polny
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

goździkopodobne

Rząd

goździkowce

Rodzina

szarłatowate

Rodzaj

chrząstkowiec

Nazwa systematyczna
Polycnemum L.
Sp. Pl. 35. 1753
Typ nomenklatoryczny

Polycnemum arvense L.[3]

Synonimy
  • Rovillia Bubani
  • Selago Adans.[4]
Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons

Chrząstkowiec (Polycnemum L.) – rodzaj roślin zielnych zaliczany w zależności od ujęcia systematycznego do rodziny komosowatych lub szarłatowatych. Należy do niego 6 gatunków[4]. Zasięg rodzaju obejmuje północno-zachodnią Afrykę, południową i środkową Europę, rejon Azji Mniejszej i Kaukazu na wschodzie sięga zaś po Azję Środkową (włącznie z chińskim regionem Sinciang)[4]. W Europie rosną cztery gatunki[5]. W Polsce chrząstkowiec polny P. arvense uznawany jest za być może rodzimy, natomiast dwa inne za introdukowane i zadomowione – chrząstkowiec Heuffela P. heuffelii i chrząstkowiec większy P. majus[6]. Rośliny z tego rodzaju introdukowane rosną także w Ameryce Północnej i północnej Europie[4][7].

Nazwa naukowa rodzaju utworzona została z greckich słów poly – „liczny” i kneme – „ramię” w nawiązaniu do licznych i rozesłanych łodyg przypominających szprychy koła[7].

Morfologia

Chrząstkowiec większy
Pokrój
Rośliny jednoroczne o pędach rozesłanych lub wzniesionych, nagich lub owłosionych, o łodygach u nasady zwykle gęsto rozgałęzionych[8][7], często brodawkowanych[8].
Liście
Dolne naprzeciwległe, górne skrętoległe, wszystkie siedzące. Blaszka u nasady rozszerzona i obłoniona, poza tym szydlasta, trójkanciasta, nitkowata i równowąska, na szczycie zaostrzona lub kolczasta[8], miękka lub sztywna[7].
Kwiaty
Obupłciowe, wyrastają pojedynczo w kątach podobnych do liści przysadek. Wsparte są dodatkowo dwoma błoniastymi podkwiatkami kształtu jajowatolancetowatego. Okwiat zredukowany do jednego okółka składającego się 5 błoniastych, jajowatopodługowatych i zaostrzonych listków. Pręciki najczęściej w liczbie 3 (rzadziej 1 lub 5), zrośnięte u nasady w pierścień. Zalążnia spłaszczona, zwieńczona jest krótką, dwudzielną szyjką słupka z dwoma znamionami[8].
Owoce
Z owocnią błoniastą[8] lub nieco mięsistą i białawą[7], elipsoidalny, na szczycie ucięty i z krótkim dzióbkiem. Nasiona są elipsoidalne i w owocu ustawione pionowo. Łupina brązowoczarna i brodawkowana[8].
Rodzaje podobne
Rośliny bywają mylone z młodymi okazami solanek Salsola[7].

Systematyka

Pozycja systematyczna

Rodzaj należy do plemienia Polycnemeae i podrodziny Polycnemoideae tradycyjnie włączanej do rodziny komosowatych Chenopodiaceae[9]. Ponieważ podrodzina Polycnemoideae w części analiz filogenetycznych okazała się zajmować pozycję bazalną dla komosowatych i szarłatowatych lub siostrzaną względem wąsko ujmowanych szarłatowatych, w systemach współczesnych publikowanych przez Angiosperm Phylogeny Group dominuje szerokie ujęcie szarłatowatych i rodzaj Polycnemum jest do nich włączany[2].

Gatunki flory Polski[10]

Przypisy

  1. ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 (ang.).
  2. ↑ a b Peter F. Stevens, Caryophyllales, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– (ang.).
  3. ↑ Index Nominum Genericorum. .
  4. ↑ a b c d Polycnemum L.. Plants of the World online . Royal Botanic Gardens, Kew. .
  5. ↑ David J. Mabberley, Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 734, DOI: 10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200.
  6. ↑ Zbigniew Mirek i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2020, s. 136, ISBN 978-83-62975-45-7.
  7. ↑ a b c d e f Leila M. Shultz: Polycnemum Linnaeus. Flora of North America . eFloras.org. .
  8. ↑ a b c d e f Anna Stengl-Rejthar: Polycnemum L., Chrząstkowiec. W: Flora Polski. Rośliny naczyniowe. Tom III. Adam Jasiewicz (red.). Kraków: PAN, Instytut Botaniki im. W. Szafera, 1992, s. 170. ISBN 83-85444-06-8.
  9. ↑ Genus Polycnemum L.. Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy) . USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. .
  10. ↑ Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa, Adam Zając, Maria Zając: Flowering plants and pteridophytes of Poland. A checklist. Krytyczna lista roślin naczyniowych Polski. Instytut Botaniki PAN im. Władysława Szafera w Krakowie, 2002. ISBN 83-85444-83-1.