Cenote

W ramach Cenote znajdujemy dziś temat o dużym znaczeniu i zainteresowaniu. Temat ten wywołał debaty, dyskusje i refleksje w różnych obszarach, od polityki po naukę, w tym kulturę i społeczeństwo w ogóle. Jest to temat, który zachęca nas do refleksji nad podstawowymi aspektami życia, do kwestionowania naszych przekonań i poszukiwania odpowiedzi na pytania, które towarzyszyły nam na przestrzeni dziejów. W tym artykule postaramy się zagłębić w Cenote, badając jego różne aspekty, analizując jego implikacje i oferując krytyczne i analityczne spojrzenie na temat, który dotyczy nas wszystkich.

Święta studnia cenote w Chichén Itzá
Cenote Ik Kil koło Chichén Itzá
Cenote w Valladolid
Nurkowanie w cenocie w Tulúm

Cenote , z języka maya dzonot – odmiana lejów zapadliskowych charakterystyczna dla równin wapiennych Meksyku i Kuby. Leje te mają kolisty kształt i pionowe ściany i wypełnione są wodą do zwierciadła wód podziemnych[1].

Cenoty w kulturze Majów

Ze względu na ograniczone opady i brak rzek, cenoty były dla Majów podstawowym źródłem wody i to przez cały rok. Duże miasta, takie jak Chichén Itzá budowano więc wokół tych naturalnych studni. Niektóre z nich pełniły również ważną rolę rytualną, związaną z kultem boga deszczu i wody Chaaka, który zgodnie z dawnymi wierzeniami, miał w takich studniach krasowych mieszkać[2]. Wierzono również, że studnie te prowadzą w zaświaty[3][4]. Dokonywano również ofiar z ludzi. Znaleziska archeologiczne obejmują zarówno liczne szkielety, jak i przedmioty związane z kultem[5]. Na przykład na terenie świętej cenoty (cenote sagrado) na terenie strefy archeologicznej Chichén Itzá, znaleziono liczne ludzkie szczątki, z czego około 80% kości pochodziło od dzieci w wieku pomiędzy 3 a 11 rokiem życia[3].

Cenoty współcześnie

Współcześnie wiele z cenotów zostało zaadaptowanych przez człowieka do celów rekreacyjnych i turystycznych – w tym m.in. do zwiedzania, zażywania kąpieli, czy też do nurkowania[6].

Przypisy

  1. ↑ Piotr Migoń: Geomorfologia. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2013, s. 264. ISBN 978-83-01-15979-5.
  2. ↑ Secrets of the Maya Otherworld , Magazine, 1 sierpnia 2013 .
  3. ↑ a b Mark Tutton CNN, Hidden tunnel could lead to Mayan ‘entrance to the underworld’ , CNN .
  4. ↑ Paradygmat jaskiniowy - Archeologia.edu.pl , 13 czerwca 2024 (pol.).
  5. ↑ „Haunted” Maya Underwater Cave Holds Human Bones , National Geographic News, 16 stycznia 2014 .
  6. ↑ InHerit Awarded National Geographic Society Grant for Yucatec Cenotes Heritage and Conservation Project | Institute for the Study of the Americas (ang.).

Bibliografia

Linki zewnętrzne