Cenote

Wygląd przypnij ukryj Święta studnia cenote w Chichén Itzá Cenote Ik Kil koło Chichén Itzá Cenote w Valladolid Nurkowanie w cenocie w Tulúm

Cenote , z języka maya dzonot – odmiana lejów zapadliskowych charakterystyczna dla równin wapiennych Meksyku i Kuby. Leje te mają kolisty kształt i pionowe ściany i wypełnione są wodą do zwierciadła wód podziemnych.

Cenoty w kulturze Majów

Ze względu na ograniczone opady i brak rzek, cenoty były dla Majów podstawowym źródłem wody i to przez cały rok. Duże miasta, takie jak Chichén Itzá budowano więc wokół tych naturalnych studni. Niektóre z nich pełniły również ważną rolę rytualną, związaną z kultem boga deszczu i wody Chaaka, który zgodnie z dawnymi wierzeniami, miał w takich studniach krasowych mieszkać. Wierzono również, że studnie te prowadzą w zaświaty. Dokonywano również ofiar z ludzi. Znaleziska archeologiczne obejmują zarówno liczne szkielety, jak i przedmioty związane z kultem. Na przykład na terenie świętej cenoty (cenote sagrado) na terenie strefy archeologicznej Chichén Itzá, znaleziono liczne ludzkie szczątki, z czego około 80% kości pochodziło od dzieci w wieku pomiędzy 3 a 11 rokiem życia.

Cenoty współcześnie

Współcześnie wiele z cenotów zostało zaadaptowanych przez człowieka do celów rekreacyjnych i turystycznych – w tym m.in. do zwiedzania, zażywania kąpieli, czy też do nurkowania.

Przypisy

  1. Piotr Migoń: Geomorfologia. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2013, s. 264. ISBN 978-83-01-15979-5.
  2. Secrets of the Maya Otherworld , Magazine, 1 sierpnia 2013  .
  3. a b Mark TuttonM.T. CNN Mark TuttonM.T., Hidden tunnel could lead to Mayan ‘entrance to the underworld’ , CNN  .
  4. „Haunted” Maya Underwater Cave Holds Human Bones , National Geographic News, 16 stycznia 2014  .
  5. InHerit Awarded National Geographic Society Grant for Yucatec Cenotes Heritage and Conservation Project | Institute for the Study of the Americas   (ang.).

Bibliografia

Linki zewnętrzne

Encyklopedia internetowa (lej krasowy):