Biegus płaskodzioby
W tym artykule zajmiemy się Biegus płaskodzioby, tematem, który w ostatnich latach wzbudził duże zainteresowanie i debatę. Biegus płaskodzioby to koncepcja, która przyciągnęła uwagę ekspertów z różnych dziedzin, a jej znaczenie we współczesnym społeczeństwie rośnie. W tym artykule przeanalizujemy różne aspekty związane z Biegus płaskodzioby, od jego historii i ewolucji po dzisiejszy wpływ. Przeanalizujemy także różne perspektywy i opinie na temat Biegus płaskodzioby, aby zapewnić kompleksowy pogląd na ten temat. Niezależnie od poziomu znajomości Biegus płaskodzioby, ten artykuł ma na celu zaoferowanie nowego spojrzenia i pogłębienie zrozumienia.
| Calidris falcinellus[1] | |||
| (Pontoppidan, 1763) | |||
 Dorosły latem | |||
.jpg) Małe stadko | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Infragromada | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | |||
| Plemię | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
biegus płaskodzioby | ||
| Synonimy | |||
|
| |||
| Podgatunki | |||
| |||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3] | |||
 | |||
| Zasięg występowania | |||
_Verbreitungskarte.png) lęgowiska C. f. falcinellus lęgowiska C. f. sibirica zimowiska | |||
Biegus płaskodzioby[4], biegusik (Calidris falcinellus) – gatunek małego, wędrownego ptaka brodzącego z rodziny bekasowatych (Scolopacidae). Jest narażony na wyginięcie.
Występowanie
Biegus płaskodzioby zamieszkuje w zależności od podgatunku[2][5]:
- C. falcinellus falcinellus – Skandynawia i północno-zachodnia Rosja. Zimuje we wschodniej i południowej Afryce, na Bliskim Wschodzie, w zachodnich i południowych Indiach oraz na Cejlonie. W Polsce regularnie spotykany podczas przelotów, głównie na wybrzeżu. Najliczniejszy w lipcu–wrześniu.
- C. falcinellus sibirica – Syberia między Tajmyrem a Kołymą. Zimuje w północno-wschodnich Indiach, Azji Południowo-Wschodniej (w tym na Filipinach i w Indonezji) oraz w Australii.
W Polsce skrajnie nielicznie przelotny ptak, spotykany od połowy kwietnia do września, z czego najliczniej spotykany jest w czerwcu[6][7].
Morfologia
- Wygląd
- Brak dymorfizmu płciowego, wiekowy słabo zaznaczony. Nieco mniejszy od biegusa zmiennego ptak o smukłej sylwetce, krótkich, brudnozielonych nogach, przez które wydaje się nieco ociężały i skulony oraz długi, z czarnym dziobem z nieco zagiętą końcówką[7]. Odróżniany od innych biegusów po wielkości, wolniejszych ruchach, ciemnym wierzchu i białym spodzie[7]. We wszystkich szatach biała brew. Dorosłe osobniki latem mają pióra na wierzchu biało-płowo zakończone, biały pas przypominający literę ,,V”, plamy w kształcie grotów na piersi oraz wyraźną, ciemną plamę na kantarku (u młodych ptaków rozmytą). Wierzch głowy ciemny. Dorosłe zimą są szare z wierzchu z czarnymi środkami piór na pokrywach skrzydłowych. Młode ptaki w szacie juwenalnej mają upierzenie jak u dorosłych, ale wierzch ciała bardziej kontrastowy, a kreski na piersi bardziej kuliste[7].
- Wymiary średnie[7]
- długość ciała ok. 15–18 cm
rozpiętość skrzydeł ok. 32–37 cm
masa ciała ok. 25–50 g
Głos
W locie wydaje wibrujące, trelujące „cziurrip”, poza tym głos podobny do biegusa zmiennego[7].
Ekologia i zachowanie
Tryb życia
Gniazduje pojedynczo lub w niewielkich skupieniach w północnej Eurazji, zimuje punktowo w południowej Azji i wschodniej oraz południowej Afryce; podczas wędrówek zatrzymuje się w na wybrzeżach i błotnych akwenach wodnych. Zasiedla torfowiska i bagna porośnięte ubogą roślinnością. Jest wszystkożerny, zjada bezkręgowce, m.in. owady, pierścienice, mięczaki i skorupiaki oraz nasiona roślin. Pokarm zbiera z wody i błota, nie sonduje dziobem podłoża.
Rozród
Jest gatunkiem monogamicznym. Samiec wiosną buduje zwykle 2–3 gniazda, po czym samica wybiera jedno z nich. Ma ono postać wgłębienia w ziemi, bądź kępie roślin, wyłożone jest materiałem roślinnym. Od czerwca do początku lipca samica składa 4 jaja (rzadko 3), które są wysiadywane przez samca i samicę. Po około 21–22 dniach inkubacji wykluwają się młode, które od momentu urodzenia umieją zdobywać pokarm. Później opieką zajmuje się tylko samiec.
Status i ochrona
Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) od 2024 roku uznaje biegusa płaskodziobego za gatunek narażony (VU, Vulnerable); wcześniej klasyfikowany był jako gatunek najmniejszej troski (LC, Least Concern). Liczebność światowej populacji w 2024 roku szacowano na 96–136 tysięcy dorosłych osobników. Trend liczebności populacji uznawany jest za silnie spadkowy[3].
Na terenie Polski gatunek ten jest objęty ścisłą ochroną gatunkową[8].
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Limicola falcinellus, Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b c Broad-billed Sandpiper (Limicola falcinellus). IBC: The Internet Bird Collection. . (ang.).
- ↑ a b BirdLife International, Calidris falcinellus, The IUCN Red List of Threatened Species 2024, wersja 2024-2 (ang.).
- ↑ Systematyka i nazewnictwo polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Podrodzina: Arenariinae Stejneger, 1885 - biegusy (wersja: 2023-09-29). Kompletna lista ptaków świata . Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. .
- ↑ F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Sandpipers, snipes, Crab-plover, coursers. IOC World Bird List (v11.1). . (ang.).
- ↑ Michał Radziszewski i inni red., Ilustrowana encyklopedia ptaków Polski: przewodnik ornitologa, Bełchatów : Warszawa: Fenix ; PZWL Wydawnictwo Lekarskie Sp. z o.o, 2022, s. 176, ISBN 978-83-65808-48-6 .
- ↑ a b c d e f Lars Svensson i inni, Ptaki Europy i obszaru śródziemnomorskiego, Wydanie II poprawione i zaktualizowane, Przewodnik Collinsa, Warszawa : : Multico Oficyna Wydawnicza ; we współpracy z Ogólnopolskim Towarzystwem Ochrony Ptaków, 2021, s. 150, ISBN 978-83-7763-530-8 .
- ↑ Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 16 grudnia 2016 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt (Dz.U. z 2016 r. poz. 2183).
Linki zewnętrzne
- Zdjęcia i nagrania audiowizualne. eBird . Cornell Lab of Ornithology. (ang.).
- Biegus płaskodzioby (Limicola falcinellus). ptaki.info. .
- Nagrania głosów. xeno-canto .