Asercja (logika)

Asercja – uznanie jakiegoś zdania za prawdziwe.

Pojęcie asercji wprowadzone zostało do logiki przez Fregego^[1], w jego Begriffsschrift (1879). Nie jest ono jednak uważane obecnie za pojęcie logiki formalnej, ale pragmatyki, będąc „uznaniem zdania za prawdziwe” (Frege), lub „przekonaniem” (Meinong).

W Traktacie logiczno filozoficznym (4.442) Ludwig Wittgenstein przedstawił krytykę symbolu asercji (${\displaystyle \vdash }$) postulowanego przez Fregego jako pozbawionego znaczenia^[2]. Zatem Wittgenstein, jak i m.in. Stanisław Leśniewski przed nim, wykluczyli operację asercji z logiki formalnej; symbol ten dziś używany jest przede wszystkim dla oznaczenia dedukcji.

W latach 1918-1923 Frege zaprzestał postrzegania asercji jako części języka formalnego. Denis Vernant twierdzi, że prace Wittgensteina i Peirce’a pozwoliły na zrozumienie tego, że pojęcie asercji ma sens tylko (lub przede wszystkim) w kontekście dialogicznym. Zaprzeczeniem asercji jest nie prosta negacja, ale denegacja, odrzucenie^[3].

• PeterP. Pagin PeterP., Assertion, Stanford Encyclopedia of Philosophy, CSLI, Stanford University, 31 grudnia 2014, ISSN 1095-5054   (ang.).