Aleksander Rożniecki

W tym artykule będziemy dogłębnie badać fascynujący świat Aleksander Rożniecki. Od jego początków po wpływ na współczesne społeczeństwo – zagłębimy się w kompleksową analizę, która uwzględni wszystkie istotne aspekty związane z Aleksander Rożniecki. Poprzez szczegółowe badania i ekspertyzy będziemy starali się przedstawić pełny i aktualny pogląd na ten jakże istotny temat. Od jego wpływu na kulturę popularną po rolę w rozwoju technologicznym – zbadamy każdy aspekt Aleksander Rożniecki, aby zapewnić naszym czytelnikom solidne i wzbogacające zrozumienie.

Aleksander Rożniecki
Ilustracja
Aleksander Rożniecki
generał
Pełne imię i nazwisko

Aleksander Antoni Jan Rożniecki

Data i miejsce urodzenia

12 lipca 1774 lub 1 stycznia 1771
Warszawa

Data i miejsce śmierci

24 lipca 1849
Warszawa

Przebieg służby
Lata służby

1788 – 8 lutego 1839

Siły zbrojne

Wojsko Polskie Królestwa Kongresowego
Armia Imperium Rosyjskiego

Stanowiska

dowódca kawalerii Wojska Polskiego

Główne wojny i bitwy

wojna polsko-rosyjska

Odznaczenia
Order Świętego Aleksandra Newskiego (Imperium Rosyjskie) Order Świętego Włodzimierza I klasy (Imperium Rosyjskie) Order Świętej Anny I klasy (Imperium Rosyjskie) Order Orła Białego Order Świętego Stanisława (Królestwo Kongresowe) Krzyż Komandorski Orderu Virtuti Militari Oficer Orderu Narodowego Legii Honorowej (Francja) Kawaler Orderu Narodowego Legii Honorowej (Francja) Order Korony Żelaznej (Austro-Węgry) Order Obojga Sycylii (Neapol) IV Klasa Orderu Orła Czerwonego (Prusy)
Multimedia w Wikimedia Commons

Aleksander Antoni Jan Rożniecki herbu Rola (ur. 12 lutego 1774 lub 1 stycznia 1771[1] w Warszawie, zm. 24 lipca 1849 tamże) – generał jazdy Wojska Polskiego, członek Rady Państwa Imperium Rosyjskiego.

Życiorys

Absolwent Korpusu Kadetów. Od 1788 w wojsku, w gwardii konnej. W 1789 podporucznik. W 1789 przeniósł się do 4 Brygady Kawalerii Narodowej i w stopniu kapitana uczestnik wojny polsko-rosyjskiej 1792. Działał w sprzysiężeniu insurekcyjnym i w insurekcji kościuszkowskiej 1794 wyróżnił się bojowością i patriotyzmem, za co został mianowany wicebrygadierem. Od 1798 w Legionach Polskich w stopniu pułkownika – odbył kampanię 1799 i 1801, w Legii Naddunajskiej, generał brygady, czasowo dowódca Legii. Po rozwiązaniu Legionów Polskich służył w korpusie gen. Masseny. Uczestniczył w kilku kampaniach we Włoszech i w Niemczech, wsławiony w bitwie pod Castelfranco 1805.

Od 1806 w wojsku polskim Księstwa Warszawskiego, 1807 inspektor kawalerii Księstwa Warszawskiego, generał z 1807. W wojnie austriacko-polskiej w 1809 wykazał się talentem taktycznym i śmiałym manewrem, począwszy od Raszyna. Jego oddział był forpocztą, która dotarła do Krakowa 14 lipca (dzień przed ks. Poniatowskim) i przełamała ostatni opór Austriaków przed zwycięskim wkroczeniem księcia. Wyzwolił Małopolskę Wschodnią ze Lwowem. Powołał tam administrację cywilną i wojskową. Od 1810 generał dywizji – kierował wywiadem przeciwko Rosji. Od 1811 należał do loży Wielkiego Wschodu Narodowego Księstwa Warszawskiego. W 1821 był jej ostatnim wielkim mistrzem[2]. W wyprawie na Moskwę 1812 dowódca 4 Lekkiej Dywizji Jazdy w IV Korpusie Jazdy Odwodowej Wielkiej Armii, walczył pod Mirem i Borodino. W 1813 szef sztabu VIII (polskiego) Korpusu w kampanii niemieckiej (saskiej) ks. J. Poniatowskiego. Ranny pod Lipskiem, dostał się do niewoli rosyjskiej.

W Królestwie Polskim, od 1815, dowódca Jazdy Królestwa Polskiego, od 1816 dodatkowo organizator i komendant Korpusu Żandarmerii. Zajął się działalnością policyjno-szpiegowską, tępił spiski rzeczywiste (Towarzystwo Patriotyczne) i metodą prowokacji i korupcji prokurował sztuczne. Z całą premedytacja wysługiwał się administracji carskiej, popełniając nadużycia, fałszerstwa, wymuszenia. Był znienawidzony jako organizator i szef prześladującej polskich bojowników i działaczy konspiracyjnych tajnej policji carskiej[3]. Z inicjatywy Rożnieckiego, Nikołaja Nowosilcowa, przy wsparciu Mateusza Lubowidzkiego powołano Biuro Centralne Policji dla Warszawy i Królestwa Polskiego[4].

Po wybuchu powstania listopadowego uciekł z Warszawy i zaciągnął się do armii carskiej. Był członkiem rosyjskiej Rady Państwa. Później powrócił do Warszawy. Zmarł w Warszawie. Pochowany na Cmentarzu Powązkowskim (katakumby za 7 filarem).

Odznaczenia

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ Zbigniew Zacharewicz, Aleksander Rożniecki , Internetowy Polski Słownik Biograficzny, 1991 (pol.).
  2. ↑ Stanisław Małachowski-Łempicki, Wykaz polskich lóż wolnomularskich oraz ich członków w latach 1738–1821, Kraków 1929, s. 24.
  3. ↑ Marian Brandys, „Koniec świata szwoleżerów”, tom 1, s. 90–95.
  4. ↑ Hanna Dylągowa, Mateusz Lubowidzki, w: Polski Słownik Biograficzny, 1973, t. XVIII, s. 74. Generał broni z 1826, mimo że wojskiem się nie zajmował.
  5. ↑ a b c d e f g Rocznik woyskowy królestwa polskiego na rok 1827. Warszawa: Drukarnia Wojskowa, 1827. s. 5.
  6. ↑ a b c d e f g Kawalerowie i statuty Orderu Orła Białego. Zamek Królewski w Warszawie, 2013. s. 291.
  7. ↑ Zbigniew Dunin-Wilczyński: Order Św. Stanisława, Warszawa, 2006. s. 219.
  8. ↑ a b Marek Minakowski: Aleksander Antoni Jan Rożniecki h. Rola. sejm-wielki.pl. .
  9. ↑ Stanisław Łoza. Order Obojga Sycylii zwany Neapolitańskim. „Żołnierz Polski. Pismo poświęcone czynowi i doli żołnierza polskiego”. Nr 18 (350). Rok V. 1923. s. 16. 
  10. ↑ Przepisy o znaku honorowym niemniej Lista imienna generałów, oficerów wyższych i niższych oraz urzędnikow wojskowych, tak w służbie będących, jako też dymisjonowanych, znakiem honorowym ozdobionych w roku 1830. Warszawa, 1830.

Linki zewnętrzne